Etxalar: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 43°14′01″N 1°38′14″W / 43.233611111111°N 1.6372222222222°W / 43.233611111111; -1.6372222222222
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
14. lerroa: 14. lerroa:
| garaiera = 106
| garaiera = 106
| azalera = 46.34
| azalera = 46.34
| biztanleria = 827
| biztanleria = 826
| bizt_urtea = 2010
| bizt_urtea = 2011
| distantzia = 65
| distantzia = 65
| euskaldunak = 90,29
| euskaldunak = 90,29

13:55, 3 otsaila 2012ko berrikusketa

Etxalar
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Etxalarko etxeak.

Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Garaia
Merindadea Iruñea
EskualdeaBortziriak
Administrazioa
Estatua Espainia
Erkidegoa Nafarroa
Izen ofizialaEtxalar
AlkateaMigel Mari Irigoien Sanzberro
(Herri Taldea)
Posta kodea31760
INE kodea31082
Herritarraetxalartar
Geografia
Koordenatuak43°14′01″N 1°38′14″W / 43.233611111111°N 1.6372222222222°W / 43.233611111111; -1.6372222222222
Azalera47,05 km²
Garaiera106 metro
Distantzia65 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria833 (2023:  3)
alt_left 386 (%46,3)(2019) (%51,3) 427 alt_right
Dentsitatea17,98 biztanle/km²
Zahartzea[1]% 11,29
Ugalkortasuna[1]‰ 60,98
Ekonomia
Jarduera[1]% 85,05 (2011)
Desberdintasuna[1]% 0 (2011)
Langabezia[1]% 8,1 (2013)
Euskara
Euskaldunak[1][2]% 75,20 (2018:  %-15,06)
Datu gehigarriak
Webguneahttp://www.etxalar.eu


Etxalar Nafarroako ipar-mendebaldean dagoen udalerri euskalduna da, Bortzirikoa. 2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera herriak 823 biztanle ditu.

2009tik UEMA mankomunitate euskalduneko partaidea da.

Inguru naturala eta kokalekua

Herria Iruñeko merindadearen iparraldeko muturrean kokatzen da. Herrira ailegatzeko N-121-A errepidea hartu behar da. Etxalarrek Berarekin eta Urepelerekin (Lapurdi) egiten du muga iparraldean, Baztanekin ekialdean, Igantzi eta Lesakarekin mendebaldean, eta Bertizaranarekin hegoaldean.

Etxalar honako auzo hauek osatzen dute: Gorosurreta, Lakain-Apezborro, Larrapil-Sarriku, Lurriztederra, Orizki, Urritzokieta, Jauregieta, Iñarreta, Andutzeta, Antsolokueta, Bekolanda eta Goikolanda.

Klima eta landaredia

Etxalarko klima atlantiko epela da, aldaketa termiko txikiekin eta euritsua urte osoan zehar. Urteko batez besteko balioak (altueraren arabera aldakorrak), 13-14 gradu bitarteko tenperatura eta 1.600 eta 2.000 mm arteko prezipitazioak dira. Urteko egun euritsuak 180 inguru izaten dira.

Landarediari dagokionez, udalerriaren hego-ekialdeko mendietan, pagadi batzuk geratzen dira. Iparraldean hariztiak, gaztainondoak eta hainbat espezietako zuhaixkak daude. Birlandatutako basoek 850 hektarea hartzen dituzte eta Etxalar mendebaldean eta iparraldean daude bereziki. Birlandatutako espezieen artean, Korsikako pinu lariziarra, insignis pinua, Japoniatik ekarritako pinu alertzea eta haritz amerikarra daude.

Estazio meteorologikoa

Etxalarren, itsasoaren mailatik 163 metrora, Nafarroako gobernuak 1988an jarritako estazio meteorologikoa dago.[3]

Kultura

Ttipi-Ttapa eskualdeko hedabideak bertan dauka egoitza nagusia. Bestalde, usategiak daude, duela 600 urteko ehiza tradizionala egiten den ehizatokiak, Iberiar penintsula osoan bakarrak.

Demografia eta biztanleria

Etxalarko biztanleria
1897 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2006
1.414 1.430 1.405 1.401 1.398 1.423 1.278 1.186 956 873 859 779 799

2008ko erroldaren arabera, 69 etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %8,61 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Azpiegitura eta garraioak

La Burundesa autobus konpainiaren Donostia eta Iruñea bitarteko lineak geltokia dauka herrian. Maiztasunak aldakorrak dira, baina gutxienez bi zerbitzu izaten dira norabide bakoitzean egunero. Lineak honako ibilbidea egiten du:

Bestak eta ospakizunak

Etxalarko bestak abuztuaren 15ean ospatzen dira, Andre Marietan.

Politika

Udal hauteskundeak

Azken agintaldietan Etxalarko alkateak Herri Taldea ekimenekoak dira. 2007an Patxiku Irisarri -ezker abertzaleko kidea- aukeratu zuten. Balio gabeko botoak zazpi izan ziren (emandako guztien %1,43) eta boto zuriak 18 (%3,73). Abstentzioa %31,37 izan zen.

Etxalarko Udala (2007)
Alderdia Botoak Zinegotziak
Herri Taldea (HT) 240 4
EA 225 3

2011n udalerri honetan ez zen Bildu aurkeztu; EAren izenean 2007an aukeratutako zinegotziek alderdia utzi zuten ezker abertzalearekin batera joan nahi izan ez zutelako eta Etxalarko Independenteak[4] zerrenda aurkeztu zuten.[5] Hala, berriro Herri Taldea izan zen irabazle (3 zinegotzi, Migel Maria Irigoien Sanzberro alkatea barne); Etxalarko Independenteak taldeak beste 3 lortu zituen, Etxalar Aintzineratek (bere burua talde abertzale eta ezkertiartzat jo zuenak[6]) bakarra eta ez UPNk ez PPk ez zuten hautetsirik lortu.

Etxalarko Udala (2011)
Alderdia Botoak Zinegotziak
Herri Taldea 205 3
Etxalarko Independienteak 160 3
Etxalar Aintzinerat 98 1
UPN 46 0
PP 5 0

Udaletxea

  • HELBIDEA: Andutzeta kalea, 15

Alkateak

Alkateen zerrenda
1979-1983
1983-1987
1987-1991
1991-1995
1995-1999
1999-2003
2003-2007
2007-2011 Patxiku Irisarri Elizagoien Herri Taldea
2011- Migel Mari Irigoien Sanzberro Herri Taldea

Ikus, gainera

Erreferentziak

  1. a b c d e f Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 50-55 or..
  3. Nafarroako Meteorologi Agentziaren webgunea.
  4. Euskara batuan forma zuzena independente den arren, zerrendak independenteak du izen.
  5. Ezkerabertzalea.info.
  6. Ttipi-ttapa.

Kanpo loturak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Etxalar