1964
Itxura
1964. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa • 1980(e)koa |
Urteak | 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 • 1966 • 1967 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1964 MCMLXIV |
Ab urbe condita | 2717 |
Armeniar egutegia | 1413 ԹՎ ՌՆԺԳ |
Bahá'í egutegia | 120 – 121 |
Bengaliar egutegia | 1371 |
Berber egutegia | 2914 |
Egutegi budista | 2508 |
Myanmarko egutegia | 1326 |
Bizantziar egutegia | 7472 – 7473 |
Koptoen egutegia | 1680 – 1681 |
Etiopiar egutegia | 1956 – 1957 |
Hebrear egutegia | 5724 – 5725 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 2020 – 2021 |
Shaka Samvat | 1886 – 1887 |
Kali Yuga | 5065 – 5066 |
Iraniar egutegia | 1342 – 1343 |
Islamiar egutegia | 1383 – 1384 |
Japoniar egutegia | Shōwa 39 (昭和39年) |
Korear egutegia | 4297 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2507 |
Holozeniar egutegia | 11964 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 16a – ETAren bonba Iruñeko Gobernu Zibilean.
- Martxoaren 30a – Gernikan ospatu zen Hego Euskal Herriko lehen Aberri Eguna 36ko Gerraz geroztik. Polizia-kargak erregistratzen dira.
- Apirilaren 20a – Donostiako Udaleko lau zinegotzik uko egin zioten Francok ezarritako “Bakezko 25 urteak” ospatzeko egitekoa zen Te Deum elizkizunera joateari. Manuel Valencia Remón gobernadore zibilak 10.000 pezetako isuna ezarri zion zinegotzi horietako bakoitzari.
- Abuztuaren 31 – Txistua musika-tresna jotzeagatik, lau pertsonari isuna jarri zieten Sestaon.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Ekuatore Gineak independentzia hartu zuen Espainiatik.
- Urtarrilaren 5a – Jerusalemen Paulo VI.a aita santuak eta Atenagoras I.a Patriarkak eliza katolikoa eta ortodoxoaren arteko lehenengo topaketa egin zuten XV. mendetik.
- Urtarrilaren 9a – Panamán nazioarteko krisialdi larria sortu zen ("Día de los Mártires") Kanalaren inguruneetan soladadu estatubatuarrek zibil panamarrak tirokatzean. 21 panamar eta 4 soldadu estatubatuar hil ziren.
- Urtarrilaren 11 – Tabakismoa eta osasuna: Aholku Batzordearen txostena Estatu Batuetako Zirujau Nagusiari txostena argitaratu zen Ameriketako Estatu Batuetan, tabakoaren eta minbiziaren arteko harremana ezartzen zuen dokumentu garrantzitsua.
- Urtarrilaren 12an – Zanzibarko iraultza piztu zen, Afrika ekialdean. 600 bat matxinatuk eraikin estrategikoak hartu zituzten goizaldean.
- Urtarrilaren 22a – Ipar Rhodesian nazioko lehenengo presidente izendatu zuten Kenneth Kaunda.
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 7a – Sute erraldoi batek Tasmaniako uharte australiarretako zati handi bat suntsitzen du, 52 hildako utziz.
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 3a – Bilbon inauguratu zuten III. Makina-Tresnaren Azoka Teknikoa.
- Martxoaren 27a – Alaskako Anchorage herritik gertu 9,2 graduko lurrikara izan zen. Lurrikarak hainbat tsunami eragin zituen, Kaliforniako Crescent City hirian 12 pertsona hil zirelarik.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 17a -
- Jerrie Mock estatubatuarra bilakatu zen lehenengo emakume munduko bira egin zuela haizetik.
- Lehendabiziko Ford Mustang aurkezten du Ford konpainiak.
- Apirilaren 20a – Erresumna Batuan BBC-2 irrati-katea abiatu zuten.
- Apirilaren 26a – Tanganika and Zanzibar batu eta Tanzania eratu zuten.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 7a – Pacific Air Lines enpresako Fairchild F-27 hegazkin batek lurra jo zuen San Ramón (Kalifornia) inguruan, 44 pertsona hil zirelarik. Bidaiari suizida batek pilotoa eta kopilotoa erail ondoren gertatu zen istripua.
- Maiatzaren 14a – Egipton inauguratu zuten Aswango presa.
- Maiatzaren 25a – Liman Peruko eta Argentinako futbol selekzio nazionalaren arteko partida bat eta gero alde bietako zaleek borroka larriaren ondorioz 319 pertsona hil zen eta 500 bat zauriturik gelditu ziren.
- Maiatzaren 27a -
- Palestinan 422 eragilek errefuxiatu eremeuetatik, sindikatuetatik eta enpresetatik, kultura arlotik, gazte taldeetatik eta emakumeen elkarteetatik Palestinaren Askapenerako Erakundea (PAE) sortu zuten.
- Kolonbian Manuel Marulanda "Tirofijo"-k, hilabeteak armadaren aurka borrokatzen eman ondoren, Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileak (FARC gazteleraz) erakundea sortu zuen.
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 11a – Kolonian (Alemania) Walter Seifert militarrak erasotu zien lehen hezkuntzako eskola bateko ikasle eta irakasleei, 10 pertsona hilik eta 21 zaurituta utziz.
- Ekainaren 12a – Hegoafrikan gobernu arrazistak Robben uhartean bizitza osoko kartzelaldia erabaki zuen Nelson Mandela eta beste 7 buruzagiren aurka.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 2a – Lyndon Johnson estatubatuar presidenteak "Civil Rights Act of 1964" legea sinatu zuen, arraza bazterketaren aurka.
- Uztailaren 6a – Malawik independentzia hartu zuen Britainiar Inperiotik.
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 13a – Gobernu britainiarrak Gwynne Owen Evans eta Peter Anthony Allen hitzaileei heriotza zigorra aplikatu zien, azkeneko aldiz Uharteetan.
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 4a – Fortheko fiordoan (Eskozia) inauguratu zuten Forth Road zubi esekia.
- Irailaren 10a – Alemaniak milioi bat langile atzerritar jaso zituen.
- Irailaren 14a -
- Vatikano Hirian zabaldu zuten Kontzilio Vatikano II-aren hirugarren epea.
- "Daily Herald" egunkaria itxi eta "The Sun" abiatu zuten Britainia Handian.
- Irailaren 21a – Malta Britainiar Inperiotik independizatu zen.
- irailaren 25a – Mozambikeko independentzia eskuratzeko FRELIMO mugimenduak portugaldarren aurkako gerra hasi zuen.
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 14a – Nikita Khrustxev presidente sobietarra kargutik kendu zuten.
- Urriaren 15a – Erresuma Batuan legebiltzarreko hauteskundeak irabazi zituen Alderdi Laboristak, Alderdi Kontserbadorearen gobernuari amaiera ematen 13 urte eta gero.
- Urriaren 16a – Txinak lehen bonba atomikoa leherrarazi zuen.
- Urriaren 24a – Zambiak lortu zuen independentzia Erresuma Batutik.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 20a – Bartzelonan sortu zuten Langile Komisioak sindikatua, Sant Medir elizan.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 2a – AEBetan Berkeleyko Adierazpen Askatasunerako Mugimenduak deituta, unibertsitateko plazan protesta egin zuten milaka ikaslek, literatura politikoa banatzeagatik zigortutako 4 ikasleri babesa adierazteko. Poliziak 800 lagun atxilotu zituen; ondorioz protestak areagotu egin ziren.
- Abenduaren 11a – Che Guevarak hitzaldia egin zuen Nazio Batuen Batzar Nagusian.
- Abenduaren 12a – Kenyak errepublika aldarrikatu zuen.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskal Herria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Gabriel Aresti idazle bilbotarrak "Harri eta Herri" argitaratu zuen Zarauzko Itxaropena argitaletxearekin, euskal poesiaren historian liburu iraultzailea izan dena.
- 1964ko Bizkaiko Bertsolari Txapelketako garailea Jon Lopategi izan zen, aurreko edizioan legez.
- Irailaren 27a – 1964ko Nafarroako Bertsolari Txapelketan Andres Narbarte Xaltok bere bigarren txapela jantzi zuen.
- Abenduaren 13a – 1964ko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan Lazkao Txikik jantzi zuen txapela.
Mundua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 16a – The Rolling Stones musika taldea izen bereko bere lehen musika diskoa plazaratu zuen.
- Abuztuan The Kinks talde ingelesak "You Really Got Me" diskoa aurkeztu zuen.
- Abuztuaren 27an "Mary Poppins" film arrakastatsua aurkeztu zuten lehenengo aldiz.
- Irailaren 29 – "Quino" komikilari argentinarraren "Mafalda"k argia ikusi zuen "Primera Plana" izeneko aldizkarian.
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 16an egin zuten lehenengo angioplastia periferikoa, hanka batean eta azaleko arteria femorala erabiliz, AEBetan eta Charles Dotter erradiologo interbentzionistaren eskutik.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1964ko Neguko Olinpiar Jokoak (Innsbruck, Austria; urtarrilaren 29a – otsailaren 9a).
- Joko hauetan ez zen izan euskal herritar kirolaririk.
- Ekainaren 7a – Italiako Giroa Jacques Anquetilek irabazi zuen, bigarren aldiz.
- Uztailaren 14a – Jacques Anquetilek Frantziako Tourra irabazi zuen laugarren aldiz.
- Irailaren 6tik 13ra – Oriok irabazi zuen Kontxako Bandera, bere 19.a. Egun batzuk geroago Espainiako Traineru Txapelketan bere bosgarren txapelketa irabazi zuen.
- 1964ko Udako Olinpiar Jokoak (Tokio, Japonia; urriaren 10a – urriaren 24a).
- Edizio hau Asiako herrialde batean ospatu zen lehena izan zen.
- 13 Euskal herritarrek hartu zuten parte 6 kiroletan, Espainia eta Mexikoko selekzioekin.
- Ameriketako Estatu Batuak domina gehien lortutakoa izan ziren, bigarrena Sobietar Batasuna eta hirugarrena herrialde anfitrioia.
- Azaroaren 13a – Bob Pettit saskibaloi jokalariak (St. Louis Hawks) NBAn lehenengo aldiz 20.000 puntuko marka ezarri zuen.
- Azkarate pilotari elorriotarra buruz buruko txapeldun gelditu zen Atano III.a pilotalekuan 22-14 Garcia Ariño I.ari irabazi eta gero.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 1a – Ron Gilbert, estatubatuar bideo-joko diseinatzaile eta programatzailea.
- Urtarrilaren 1a – Sadie Plant, ingeles idazlea eta filosofoa, ziberfeminismoaren aitzindarietako bat.
- Urtarrilaren 2a – Pernell Whitaker, estatubatuar boxeolaria (h. 2019).
- Urtarrilaren 4a – Patricia Kraus, abeslari, musikagile eta ekoizlea, Alfredo Kraus tenorearen alaba.
- Urtarrilaren 4a – Budimir Vujačić, montenegroar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 7a – Nicolas Cage, estatubatuar aktorea.
- Urtarrilaren 7a – Pizo Gómez, gipuzkoar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 10a – Silvia Lazarte, nekazaritza boliviarreko buruzagi eta Kitxua jatorriko politikaria (h. 2020).
- Urtarrilaren 11 – Albert Dupontel, frantziar zuzendaria, gidoilaria eta aktorea.
- Urtarrilaren 12a – Jeff Bezos, estatubatuar negozio-handikia, Amazonen sortzailea.
- Urtarrilaren 12a – Valdo Filho, brasildar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 12a – Blanca Li, espainiar koreografo, dantzari, zinemagile eta errealizadorea.
- Urtarrilaren 12a – Jose Manuel Manzisidor, gipuzkoar idazlea.
- Urtarrilaren 13a – Josu Anuzita, bizkaitar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 13a – Penelope Ann Miller, estatubatuar aktorea.
- Urtarrilaren 14a – Mark Addy, ingeles aktorea.
- Urtarrilaren 14a – Henk Duut, herbeheretar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Urtarrilaren 17a – Michelle Obama, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen dama.
- Urtarrilaren 17a – Andy Rourke, britainiar musikaria, The Smiths taldeko baxu-jotzailea (h. 2023).
- Urtarrilaren 21a – Gérald Passi, frantziar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 22a – Fermín de Luis, nafar futbolari ohia.
- Urtarrilaren 23a – Mariska Hargitay, estatubatuar aktorea, ekoizlea eta zuzendaria.
- Urtarrilaren 25a – Patxi Zubizarreta, gipuzkoar idazlea.
- Urtarrilaren 27a – Bridget Fonda, estatubatuar aktorea.
- Urtarrilaren 28a – Juan Carlos González Salvador, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Urtarrilaren 28a – Corinna zu Sayn-Wittgenstein, alemaniar enpresari eta aristokrata, Juan Carlos I.a Espainiakoaren maitale izateagatik ezaguna.
- Urtarrilaren 29a – Maider Aroztegi, lapurtar politikaria, Miarritzeko auzapeza.
- Urtarrilaren 29a – Pepa Bueno, espainiar kazetari, irrati esatari eta telebista aurkezlea.
- Urtarrilaren 29a – Maria Luisa Irizar, gipuzkoar korrikalari ohia.
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a - Merce Paloma, kataluniar jantzi-diseinatzailea.
- Otsailaren 2a – Teresa Jiménez Vílchez, espainiar irakaslea eta politikaria.
- Otsailaren 2a – Laura Poitras, estatubatuar dokumental zuzendari eta ekoizlea.
- Otsailaren 3a – Michael Rummenigge, alemaniar futbolari ohia.
- Otsailaren 4a – Oleg Protasov, ukrainar futbolari ohia.
- Otsailaren 5a – Laura Linney, estatubatuar aktorea.
- Otsailaren 6a – Andrei Zviagintsev, errusiar zinema zuzendaria eta aktorea.
- Otsailaren 9a – Ernesto Valverde, arabar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- Otsailaren 10a – Sergio Escudero, argentinar futbolari ohia.
- Otsailaren 11 – Antonio Camacho Vizcaíno, Espainiako Barne Arazoetako ministro ohia.
- Otsailaren 11 – Sarah Palin, estatubatuar politikaria, Alaskako gobernadore ohia.
- Otsailaren 14a – Gianni Bugno, italiar txirrindulari ohia.
- Otsailaren 14a – Julia Gallego, gipuzkoar xakelaria.
- Otsailaren 15a – Duran Çetin, turkierazko idazlea.
- Otsailaren 15a – Javier Fesser, espainiar zinema zuzendaria.
- Otsailaren 15a – Hana Horka, kantari txekiarra, Asonance folk-taldeko kidea (h. 2022).
- Otsailaren 16a – Bebeto, brasildar futbolari ohia.
- Otsailaren 16a – Mónica del Raval, prostituta eta aktorea (h. 2024).
- Otsailaren 17a – Oskar Intsausti, nafar pala-jokalaria.
- Otsailaren 18a – Matt Dillon, estatubatuar aktorea.
- Otsailaren 18a - Regina Orozco, mexikar soprano eta aktorea.
- Otsailaren 19a – Jennifer Doudna, estatubatuar biokimikaria, 2020ko Kimikako Nobel Saria.
- Otsailaren 24a – Victor Ferreyra, argentinar futbolari ohia.
- Otsailaren 25a – Marta Juaniz, nafar aktorea.
- Otsailaren 26a – Adriana Díaz Enciso, mexikar poeta, saiogile, itzultzaile eta kontalaria.
- Otsailaren 27a – Lourdes Odriozola, gipuzkoar historialari eta dokumentalista.
- Otsailaren 28a – Djamolidine Abdoujaparov, uzbekistandar txirrindulari ohia.
- Otsailaren 29a – Ion Imanol Rementeria, gipuzkoar saskibaloi jokalaria (h. 2022).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 3a – Raúl Alcalá, mexikar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 3a – Oskar Gaztelu, bizkaitar idazlea.
- Martxoaren 4a – Josu Juaristi, gipuzkoar kazetaria eta politikaria.
- Martxoaren 5a – Joseba Urizar, bizkaitar idazlea (h. 2021).
- Martxoaren 5a – Gerald Vanenburg, herbehereetar futbolari ohia.
- Martxoaren 6a – Sandro Rosell, kataluniar marketing enpresaria.
- Martxoaren 7a – Bret Easton Ellis, estatubatuar idazlea.
- Martxoaren 8a – Patxi Saez Beloki, gipuzkoar soziolinguista.
- Martxoaren 8a – Joseba Santamaría, nafar kazetari eta idazlea.
- Martxoaren 8a – Yasuharu Sorimachi, japoniar futbolari ohia.
- Martxoaren 9a – Juliette Binoche, frantziar aktorea.
- Martxoaren 9a – Valérie Lemercier, frantziar aktore, gidoigile, umorista, abeslari eta zuzendaria.
- Martxoaren 10a – Eduardo printzea, Edinburgoko dukea, Elizabeth II.a Erresuma Batukoaren semea.
- Martxoaren 10a – Neneh Cherry, suediar rap abeslari, disk jockey eta irrati esataria.
- Martxoaren 12a – Alfonso García Alonso, bizkaitar politikaria.
- Martxoaren 15a – Eduardo Chillida Belzunce, gipuzkoar eskultore eta margolaria.
- Martxoaren 16a – Pascal Richard, suitzar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 16a – Octavia St. Laurent, estatubatuar emakumezko artista transexuala (h. 2009).
- Martxoaren 17a – Joseba Agirre López, bizkaitar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Martxoaren 17a – Rob Lowe, estatubatuar aktorea.
- Martxoaren 18a – Idoia López Riaño, gipuzkoar ETAkidea.
- Martxoaren 19a – Jeanne Gang, estatubatuar arkitektoa.
- Martxoaren 19a – La Veneno, espainiar vedette, abeslari eta aktore transexuala (h. 2016).
- Martxoaren 21a – Mikel Gartziandia, nafar irakasle eta apaiz katolikoa, Palentziako apezpikua.
- Martxoaren 21a – Jesper Skibby, danimarkar txirrindulari ohia.
- Martxoaren 22a – Rittma Urquía Sebastián, perutar irakaslea, itzultzailea eta yine hizkuntzaren aldeko ekintzailea.
- Martxoaren 29a – Elle Macpherson, australiar top-model ohia, bere belaunaldiko modelorik ospetsuenetarikoa.
- Martxoaren 30a – Tracy Chapman, estatubatuar abeslaria eta abesti-idazlea.
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Erik Breukink, herbeheretar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 1a – Joaquim Forn, kataluniar politikaria.
- Apirilaren 3a – Nigel Farage, britainiar politikaria eta analista politikoa.
- Apirilaren 3a – Enric Morera i Català, valentziar politikaria.
- Apirilaren 3a – Bjarne Riis, daniar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 5a – Per Pedersen, daniar txirrindulari ohia.
- Apirilaren 6a – Alberto Fabra, PPko espainiar politikaria.
- Apirilaren 6a - Tim Walz, estatubatuar politikaria.
- Apirilaren 6a – David Woodard, estatubatuar idazle eta musika zuzendaria.
- Apirilaren 7a – Russell Crowe, australiar aktorea.
- Apirilaren 8a – Janne Teller, daniar idazlea.
- Apirilaren 9a – Josean Bengoetxea, gipuzkoar aktorea.
- Apirilaren 9a – Luis Fernando Rodríguez, gipuzkoar futbolari ohia.
- Apirilaren 12a – Meritxell Borràs, kataluniar politikaria.
- Apirilaren 13a – Miguel Colino, bizkaitar baxu-jotzailea.
- Apirilaren 13a – Andy Goram, eskoziar futboleko atezaina (h. 2022).
- Apirilaren 13a – Eusebio Sacristán, espaniar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Apirilaren 13a – John Swinney, Eskoziako lehen ministroa.
- Apirilaren 13a – Dokka Umarov, txetxeniar gerrillari islamista (h. 2013).
- Apirilaren 14a – Karmele Makazaga, gipuzkoar eskubaloi jokalari ohia.
- Apirilaren 15a – Marga do Val, galiziar idazlea, literatur kritikaria, itzultzailea eta aktorea.
- Apirilaren 20a – Annick Balley, benindar kazetaria (h. 2024).
- Apirilaren 20a – Serafín Zubiri, nafar abeslaria, piano-jotzailea eta konposatzailea.
- Apirilaren 22a – Estelle Asmodelle, australiar modelo, sabel-dantzari, musikari, ekintzaile, asmatzaile, artista abstraktu eta akademikoa.
- Apirilaren 24a – Cedric the Entertainer, estatubatuar aktorea.
- Apirilaren 24a – Djimon Hounsou, benindar-estatubatuar aktore eta modeloa.
- Apirilaren 25a – Hank Azaria, estatubatuar aktore, komediante eta ekoizlea.
- Apirilaren 27a – Mireia Gabilondo, gipuzkoar aktorea, zuzendaria eta gidoigilea.
- Apirilaren 29a – Iryna Farion, ukrainar hizkuntzalari eta politikaria (h. 2024).
- Apirilaren 29a – Radek Jaroš, txekiar mendizalea eta idazlea.
- Apirilaren 30a – Lorenzo Staelens, belgikar futbolari ohia.
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Joxe Mari Agirretxe, Porrotx, gipuzkoar pailazoa.
- Maiatzaren 3a – Xabier Mendiguren Elizegi, euskal idazle eta editorea.
- Maiatzaren 4a – Rocco Siffredi, italiar aktore pornografikoa, zuzendari eta pornografia ekoizlea.
- Maiatzaren 5a – Jose Ramon Amondarain, gipuzkoar margolaria.
- Maiatzaren 6a – Lars Mikkelsen, daniar aktorea.
- Maiatzaren 7a – Ricardo Gómez, bizkaitar euskalaria, Euskal Filologian doktorea eta EHUko irakaslea.
- Maiatzaren 7a – Iñaki Ibáñez, nafar futbolari ohia.
- Maiatzaren 8a - Melissa Gilbert, estatubatuar aktorea, telebistako produktorea eta idazlea.
- Maiatzaren 9a – Genar Andrinua, bizkaitar futbolari ohia.
- Maiatzaren 10a – Emmanuelle Devos, frantziar aktorea.
- Maiatzaren 11 – Juan Jose Alvarez Rubio, gipuzkoar jurista eta EHUko katedraduna Zuzenbidean.
- Maiatzaren 13a – Stephen Colbert, estatubatuar aktore, idazle, komiko eta telebista aurkezlea.
- Maiatzaren 13a – Pruden Gartzia, gipuzkoar liburuzain eta euskaltzain urgazlea.
- Maiatzaren 13a – Xabier Olaso, bizkaitar idazlea.
- Maiatzaren 13a – Jordi Sánchez, kataluniar aktore eta gidoilaria.
- Maiatzaren 14a – Néstor Gorosito, argentinar futbolari ohia.
- Maiatzaren 15a – Lars Løkke Rasmussen, Danimarkako lehen ministroa.
- Maiatzaren 15a – Volodymyr Struk, ukrainiar politikaria, Kreminnako alkatea (h. 2022).
- Maiatzaren 17a – Garbiñe Abasolo, bizkaitar modelo ohia eta enpresaburua.
- Maiatzaren 18a – Satoru Mochizuki, japoniar futbolari ohia.
- Maiatzaren 18a – Pilar Ruiz-Lapuente, kataluniar astrofisikaria.
- Maiatzaren 19a – Man Haron Monis, irandar jatorriko australiar apaiz sunita, 2014ko Sydneyko bahiketa burutu zuena (h. 2014).
- Maiatzaren 19a – Gitanas Nausėda, Lituaniako presidentea.
- Maiatzaren 20a – Garbiñe Alustiza, gipuzkoar bolaria, Gipuzkoako Bola eta Toka Federazioan lehenengo emakumezkoa.
- Maiatzaren 20a – Fran Lezama Perier, bizkaitar margolari surrealista.
- Maiatzaren 21a – Javier González Etxebarria, bizkaitar futbol entrenatzaile eta kirol zuzendaria.
- Maiatzaren 21a – Mayte Martín, kanariar idazle eta kazetaria.
- Maiatzaren 23a – Helena de Carlos Villamarín, galiziar poeta eta latinista.
- Maiatzaren 23a – Salomé Cuesta, espainiar artista, irakaslea eta teorialari feminista.
- Maiatzaren 24a – Freda Huson, Chief Howilhkat, Kanadako indigenen eskubideen aldeko ekintzailea.
- Maiatzaren 26a – Lenny Kravitz, estatubatuar abeslaria.
- Maiatzaren 29a – Christina Rosenvinge, espainiar pop-rock kantautorea.
- Maiatzaren 30a – Mark Sheppard, ingeles aktore eta musikaria.
- Maiatzaren 31 – José Ángel Arcega, espainiar saskibaloi jokalari ohia.
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 1a – Jesus Aranbarri Arregi, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Ekainaren 1a – Ruben Gorospe, bizkaitar txirrindulari ohia.
- Ekainaren 3a – Xabier Azanza, Euskararen Nafar Institutuko (ENAI) zuzendaria.
- Ekainaren 3a – James Purefoy, ingeles aktore, ekoizle eta zuzendaria.
- Ekainaren 5a – Marian Moreno, espainiar irakaslea, idazlea eta hezkidetzaren inguruan irakasleen prestakuntzan aditua.
- Ekainaren 5a – Rick Riordan, estatubatuar idazlea.
- Ekainaren 6a – Izaskun Etxeberria, nafar irakaslea eta idazlea.
- Ekainaren 8a – Txuma Murugarren, gipuzkoar abeslari, zutabegile eta blogaria.
- Ekainaren 9a – Arantxa Iturbe, gipuzkoar idazle eta irrati esataria.
- Ekainaren 9a – Carlos Pauner, hamalau zortzimilakoak igo dituen lenengo espainiar alpinista.
- Ekainaren 10a – Vincent Pérez, suitzar aktorea.
- Ekainaren 14a – Rosario Zúñiga, mexikar aktorea (h. 2023).
- Ekainaren 15a – Courteney Cox, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 15a – Barbara Fredrickson, estatubatuar psikologia irakaslea .
- Ekainaren 15a – Michael Laudrup, daniar futbolaria, Danimarkak izan duen jokalaririk hoberenetakoa.
- Ekainaren 17a – Michael Gross, Albatros , alemaniar igerilaria, tximeleta-probetan inoiz izan den igerilaririk hoberena.
- Ekainaren 19a – Boris Johnson, britainiar politikaria, Londresko alkate ohia.
- Ekainaren 19a – Omowunmi Sadik, nigeriar asmatzailea, kimikaria eta irakaslea.
- Ekainaren 19a – Kevin Schwantz, estatubatuar motoziklismoko-pilotu ohia.
- Ekainaren 20a – Remedios Cervantes, espainiar enpresaburua, aktorea, telebistako aurkezlea eta modeloa.
- Ekainaren 20a – Conchi Mateo Pérez, UPNko nafar politikaria.
- Ekainaren 22a – Amy Brenneman, estatubatuar aktorea.
- Ekainaren 22a – Dan Brown, estatubatuar idazlea.
- Ekainaren 22a – Julienne Mukabutera, Maria Kisito, ruandar moja beneditarra, Ruandako genozidioaren eragileetako bat.
- Ekainaren 23a – Kenji Honnami, japoniar futbolari ohia.
- Ekainaren 25a – Emma Suárez, madrildar aktorea.
- Ekainaren 27a – José Venancio López, bizkaitar areto-futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Ekainaren 27a – Marie Sara, frantziar burtzikari ohia, enpresaburua eta politikaria.
- Ekainaren 28a – Mayumi Kaji, japoniar futbolari ohia.
- Ekainaren 29a – Enrique Vázquez Castro, arabar musikagile eta apaiza.
- Ekainaren 30a – Martin Weinek, austriar antzezle, protagonista, ardo ekoizlea eta artista.
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Peter Cattaneo, ingeles zinema zuzendaria.
- Uztailaren 1a – Cristina Cifuentes, espainiar politikaria, Madrilgo Erkidegoko presidentea.
- Uztailaren 3a – Tom Curren, estatubatuar surflaria.
- Uztailaren 3a - Joanne Harris, britainiar irakaslea eta idazlea.
- Uztailaren 4a – Edi Rama, Albaniako lehen ministroa.
- Uztailaren 5a – Uxue Barkos, Nafarroako Gobernuko lehendakaria.
- Uztailaren 9a – Kike Biguri, donostiar aktorea.
- Uztailaren 9a – Sérgio Luís Donizetti, João Paulo, brasildar futbolari ohia.
- Uztailaren 9a – Courtney Love, estatubatuar punk eta grunge abeslari, musikari, aktore eta artista bisuala.
- Uztailaren 9a – Gianluca Vialli, italiar futbolari eta entrenatzailea (h. 2023).
- Uztailaren 11a – Andoni Aizpuru, gipuzkoar kazetaria eta telebista aurkezlea.
- Uztailaren 14a – Javier Conde, bizkaitar atleta paralinpikoa, iraupen lasterketetan aditua.
- Uztailaren 15a – Carme Barceló, kataluniar kirol kazetaria.
- Uztailaren 15a – Tetsuji Hashiratani, japoniar futbolari ohia.
- Uztailaren 16a - Nino Burjanadze, Georgiako presidentea.
- Uztailaren 16a – Miguel Indurain, nafar txirrindularia, historiako kirolari onenen artean sailkatua.
- Uztailaren 17a – Dolors Feliu, Kataluniako Batzar Nazionaleko lehendakaria.
- Uztailaren 20a – Josetxo Anitua, gipuzkoar abeslaria, hainbat rock taldetako kidea (h. 2008).
- Uztailaren 20a – Chris Cornell, estatubatuar kantautorea, abeslaria eta gitarrista (h. 2017).
- Uztailaren 22a – John Leguizamo, kolonbiar-estatubatuar aktore, komediante eta ahots bikoiztailea.
- Uztailaren 23a – Carlos Aurensanz, nafar idazlea.
- Uztailaren 24a – Pedro Passos Coelho, Portugalgo lehen ministro ohia.
- Uztailaren 25a – Anne Applebaum, estatubatuar kazetari, historialari eta idazlea.
- Uztailaren 25a – Javier Etxebarria Iruarrizaga, bizkaitar futbolari ohia.
- Uztailaren 26a – Sandra Bullock, estatubatuar aktorea.
- Uztailaren 30a – Jürgen Klinsmann, alemaniar futbolari ohia.
- Uztailaren 30a – Inaxio Errandonea, nafar pilotari ohia.
- Uztailaren 30a – Xulio Vixil, asturierako idazlea eta asturierako irakaslea.
- Uztailaren 31 – Jean-Paul Vonderburg, suediar futbolari ohia.
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 1a – Luixa Reizabal, gipuzkoar psikologo, ikertzaile eta EHUko irakaslea.
- Abuztuaren 2a – Nerea Etxegibel, bizkaitar atleta.
- Abuztuaren 2a – Mary-Louise Parker, estatubatuar aktorea.
- Abuztuaren 3a – Iñaki Antón, Uoho, bizkaitar gitarra-jotzailea eta musika ekoizlea.
- Abuztuaren 3a – Abhisit Vejjajiva, Thailandiako lehen ministroa.
- Abuztuaren 4a – Agustin Elduaien, gipuzkoar futbolari ohia.
- Abuztuaren 4a – Laila Ripoll, espainiar eszena-zuzendaria, aktorea, irakaslea eta antzerkigilea.
- Abuztuaren 5a – Adam "MCA" Yauch, estatubatuar rap abeslaria eta baxu-jotzailea, Beastie Boys taldearen sortzailea (h. 2012).
- Abuztuaren 6a – Miguel Fuentes, Errealeko jokalari eta presidente ohia.
- Abuztuaren 7a – Tom McGrath, estatubatuar ahots-aktorea, zuzendari eta gidoigilea.
- Abuztuaren 8a – Giuseppe Conte, Italiako lehen ministroa.
- Abuztuaren 8a – Elisabeta Guzganu-Tufan, errumaniar floretista.
- Abuztuaren 12a – Aitor Begiristain, Txiki Begiristain, gipuzkoar futbolari ohia.
- Abuztuaren 12a – Xabier Mikel Errekondo, gipuzkoar eskubaloi jokalaria eta politikaria.
- Abuztuaren 14a – Bixente Oiartzabal, gipuzkoar futbolari ohia.
- Abuztuaren 15a – Maria Mercè Cuartiella, kataluniar idazle eta antzerkigilea.
- Abuztuaren 15a – Melinda Gates, estatubatuar filantropo eta Microsofteko gerente orokor ohia.
- Abuztuaren 17a – Jorginho, brasildar futbolari ohia.
- Abuztuaren 17a – Pello Sarasola, telebistaren arloko euskal profesionala, ikus-entzunezko komunikazioan aditua (h. 2015).
- Abuztuaren 20a – Sergei Zagraievski, errusiar margolaria, idazlea eta arte-historialaria (h. 2020).
- Abuztuaren 21a – Esperança Camps Barber, espainiar kazetaria, idazlea eta politikaria.
- Abuztuaren 21a – Alfonso Lacadena, espainiar hizkuntzalari eta ikerlaria, epigrafian aditua (h. 2018).
- Abuztuaren 22a – Beatriz Fernandez Fernandez, bizkatar filologo eta idazlea, EHUko irakasle eta ikertzailea.
- Abuztuaren 22a – Erramun Osa, Euskaltzaindiako idazkariordea.
- Abuztuaren 22a – Mats Wilander, suediar tenislari ohia.
- Abuztuaren 23a – Johan Bruyneel, belgiar txirrindulari ohia.
- Abuztuaren 24a – Julio César Monge, euskal-salvadortar maisu eta kulturgilea.
- Abuztuaren 25a – Eduard Fernández, kataluniar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea.
- Abuztuaren 25a – Maxim Kontsevitx, errusiar matematikaria.
- Abuztuaren 26a – Aurora Beltrán, nafar abeslari eta musikagilea.
- Abuztuaren 26a – Daphne Caruana Galizia, maltar kazetari, idazle eta ustelkeriaren aurkako ekintzailea (h. 2017).
- Abuztuaren 27a – José Luis González Vázquez, González, gipuzkoar futbolari-ohia.
- Abuztuaren 27a – Mónica Laguna, espainiar film-zuzendari eta gidoilaria.
- Abuztuaren 28a – Antón Riveiro Coello, galiziar idazlea.
- Abuztuaren 31 – Ion Arretxe, gipuzkoar arte zuzendaria, marrazkilaria, idazlea eta aktorea (h. 2017).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 1a – Petr Fiala, Txekiako lehen ministroa.
- Irailaren 2a – Keanu Reeves, Libanon jaiotako kanadar aktorea.
- Irailaren 3a – Luis Fernando Fernández, bizkaitar futbolari ohia.
- Irailaren 4a – Karmele Larrinaga, bizkaitar aktore eta abeslaria.
- Irailaren 5a – Anna Fiske, suediar ilustratzailea eta idazlea.
- Irailaren 5a – Paddy Rekalde, euskal idazlea.
- Irailaren 7a – Javier Alberdi, gipuzkoar abesbatza-zuzendaria eta tenorra.
- Irailaren 6a – Rosie Perez, estatubatuar aktore, koreografo eta dantzaria.
- Irailaren 8a – Dunja Mijatović, Europako Kontseiluko giza eskubideen komisarioa.
- Irailaren 9a – Xabier Agote, Albaola Itsas Kultur Erakundearen sortzailea eta lehendakaria.
- Irailaren 12a – Olatz Beobide, gipuzkoar aktore eta zuzendaria.
- Irailaren 12a – Patxi Telletxea, Nafarroa Baiko politikaria.
- Irailaren 13a – Mladen Mladenović, kroaziar futbolari ohia.
- Irailaren 15a – Robert Fico, Eslovakiako lehen ministroa.
- Irailaren 15a – Conleth Hill, ipar irlandar aktorea.
- Irailaren 16a – Edu Muruamendiaraz, gipuzkoar dantzari eta koreografoa.
- Irailaren 16a – Rossy de Palma, espainiar aktorea.
- Irailaren 19a – Trisha Yearwood, estatubatuar kantari, idazle, aktore eta sukaldaria.
- Irailaren 21a – Rafael Carriegas, bizkaitar politikaria.
- Irailaren 21a – Jorge Drexler, judu jatorriko uruguaitar abeslari eta aktorea.
- Irailaren 24a – Alberto Albistegi, gipuzkoar futbolari ohia.
- Irailaren 24a – Ainhoa Arteta, gipuzkoar sopranoa, munduko aretorik ezagunenetan abestu izandakoa.
- Irailaren 24a – Alberto Barandiaran, nafar kazetari eta euskal idazlea.
- Irailaren 24a – Osamu Taninaka, japoniar futbolari ohia.
- Irailaren 25a – Patricia Shanil Muluzi, malawiar politikari eta lehen dama (h. 2024).
- Irailaren 25a – Carlos Ruiz Zafón, kataluniar idazlea (h. 2020).
- Irailaren 26a – Derek Ho, hawaiiar surflaria (h. 2020).
- Irailaren 27a – Kevin Holmes, estatubatuar saskibaloi jokalari ohia.
- Irailaren 28a – Sergio Dalma, kataluniar abeslaria.
- Irailaren 29a – Olga Ketonen, finlandiar kazetaria (h. 2024).
- Irailaren 30a – Monica Bellucci, italiar aktore eta modeloa.
- Irailaren 30a – Susana Zabaleta, mexikar aktore eta sopranoa.
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Bruno Ledoux, frantziar enpresari, zinema ekoizle eta bildumazalea.
- Urriaren 1a – Cristina Rivera Garza, mexikar idazlea.
- Urriaren 1a – Jordi Sànchez, kataluniar politikari eta ekintzailea.
- Urriaren 3a – Jose Maria Berasategi, gipuzkoar aktorea.
- Urriaren 3a – Clive Owen, britainiar aktorea.
- Urriaren 8a – Ian Hart, ingeles aktorea.
- Urriaren 9a – Guillermo del Toro, mexikar zinema zuzendaria, ekoizlea, gidoigilea eta eleberrigilea.
- Urriaren 11 – Pilar Heredia Iglesias, espainiar politikaria, aktibista eta feminista.
- Urriaren 13a – Doug Emhoff, estatubatuar abokatua, Kamala Harrisen senarra.
- Urriaren 14a - Begoña Caamaño, galizierazko kazetari eta idazlea (h. 2014).
- Urriaren 14a – Pere Ponce, kataluniar aktorea.
- Urriaren 16a – Óscar Seco, bizkaitar abokatu eta politikaria.
- Urriaren 19a – Gretchen Daily, estatubatuar biologoa eta biogeografoa.
- Urriaren 19a – Agnès Jaoui, frantziar abeslari, aktore, gidoigile eta zinema zuzendaria.
- Urriaren 19a – Manuel Legris, frantziar dantzaria.
- Urriaren 20a – Kamala Harris, AEBetako lehen emakumezko presidenteordea.
- Urriaren 21a – José Andrés Burguete, CDNko nafar politikaria.
- Urriaren 21a – Glòria Serra, kataluniar kazetaria, aurkezlea eta irrati esataria.
- Urriaren 22a – Dražen Petrović, kroaziar saskibaloi jokalaria, Europak eman duen jokalaririk handienetakoa (h. 1993).
- Urriaren 23a – Robert Trujillo, mexikar jatorriko estatubatuar gitarra-jotzailea, Metallica taldeko baxu-jotzailea.
- Urriaren 25a – Kevin Michael Richardson, estatubatuar aktorea.
- Urriaren 26a – Juanan Delgado, bizkaitar rally kopilotu ohia.
- Urriaren 31 – Marco van Basten, herbeheretar futbolari ohia, bere garaiko aurrelari onenetakoa.
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 1a – Jon Jauregi, gipuzkoar politikari jeltzalea.
- Azaroaren 2a – Lynn Nottage, estatubatuar antzerkigilea.
- Azaroaren 2a – Salbatore Totino, estatubatuar zinemagilea.
- Azaroaren 5a – Famke Janssen, herbehereetar aktorea, gidoilaria, zinema zuzendaria eta modelo ohia.
- Azaroaren 6a – Patrick Keheille, zuberoar idazlea, pastoralak idazteagatik nabaritua.
- Azaroaren 6a – Anita Malfatti, brasildar margolaria (j. 1889).
- Azaroaren 6a – Félix Sarriugarte, bizkaitar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Azaroaren 7a – Liam Ó Maonlaí, irlandar musikaria.
- Azaroaren 10a – Isabel Bono, espainiar poeta eta idazlea.
- Azaroaren 10a – Magnús Scheving, islandiar aktore eta gimnasta ohia.
- Azaroaren 11 – Anabel Alonso, bizkaitar aktore eta telebistako aurkezlea.
- Azaroaren 11 – Calista Flockhart, estatubatuar aktorea.
- Azaroaren 12a – Michael Kremer, estatubatuar ekonomialaria, 2019ko Ekonomiako Nobel Saria.
- Azaroaren 13a – Isabel Elizalde, Nafarroako Gobernuko Landa Garapena, Toki Administrazioa eta Ingurumeneko sailburua.
- Azaroaren 13a – Fernando Quintanilla, Txirri, bizkaitar futbolari ohia.
- Azaroaren 14a – Antxon Gomez, arabar idazle, politikari eta basozaina, EAE-ANVko idazkari nagusi ohia.
- Azaroaren 15a – Philippe Montanier, frantziar futbolari ohi eta entrenatzailea.
- Azaroaren 16a – Valeria Bruni Tedeschi, frantziar-italiar aktore, gidoilari eta zuzendaria.
- Azaroaren 16a – Midori Honda, japoniar futbolaria.
- Azaroaren 16a – Diana Krall, kanadar piano-jotzailea eta jazz-abeslaria.
- Azaroaren 16a – Paco Liaño, espainiar futbol atezain ohia.
- Azaroaren 19a – Petr Nečas, Txekiako lehen ministroa.
- Azaroaren 19a – Pilar Rodríguez Pérez, gipuzkoar unibertsitate-irakaslea, literatura, zinema, komunikazio eta genero ikasketetan aditua.
- Azaroaren 22a – Olivier Truc, frantziar kazetaria eta idazlea.
- Azaroaren 24a – Julian Peña, Julen Garikanopeña, bizkaitar idazlea.
- Azaroaren 25a- Mark Lanegan, estatubatuar konposatzaile eta abeslaria (h. 2022).
- Azaroaren 25a – José María Palacín, gipuzkoar txirrindulari ohia.
- Azaroaren 26a – Vreni Schneider, suitzar eskiatzaile ohia, historiako hoberenetakoa.
- Azaroaren 27a – Roberto Mancini, italiar futbolari ohi eta entrenatzailea.
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Maria Iraburu, nafar biologialari, ikerlari eta unibertsitate irakaslea.
- Abenduaren 1a – Salvatore Schillaci, italiar futbolaria (h. 2024).
- Abenduaren 2a – Marije Fullaondo, ezker abertzaleko bizkaitar politikaria.
- Abenduaren 4a – Sertab Erener, turkiar pop abeslaria eta musikagilea.
- Abenduaren 4a – Marisa Tomei, estatubatuar aktorea.
- Abenduaren 7a – Roberta Close, brasildar modelo, aktore eta telebista aurkezlea.
- Abenduaren 8a – Teri Hatcher, estatubatuar aktorea.
- Abenduaren 10a – Edith Gonzalez, mexikar aktore eta dantzaria (h. 2019).
- Abenduaren 10a – Laura McAllister, galestar irakaslea eta akademikoa, nazioarteko futbolari ohia eta kiroletako goi-mailako administratzailea.
- Abenduaren 11 – Franco Ballerini, italiar txirrindularia (h. 2010).
- Abenduaren 12a – Herminio Díaz Zabala, espainiar txirrindulari ohia.
- Abenduaren 13a – Roque de la Cruz, espainiar txirrindulari ohia.
- Abenduaren 13a – Arturs Krišjānis Kariņš, Letoniako lehen ministroa.
- Abenduaren 13a – Hisanori Shirasawa, japoniar futbolari ohia.
- Abenduaren 14a – Liuba María Hevia, kubatar gitarrista, konpositorea eta abeslaria, Kubako kultura garaikidearen ordezkari handienetako bat.
- Abenduaren 15a – Pete Michels, estatubatuar animazio-zuzendaria.
- Abenduaren 16a – John Kirwan, zeelandaberritar errugbilari ohia eta entrenatzailea.
- Abenduaren 16a – Elena Ziordia, bizkaitar margolaria eta ilustratzailea.
- Abenduaren 17a – Iñaki Badiola, gipuzkoar enpresaburua eta Real Sociedadeko presidente ohia.
- Abenduaren 17a – Iñigo Muguruza, gipuzkoar musikaria (h. 2019).
- Abenduaren 18a – Steve Austin, estatubatuar aktorea, ekoizlea eta borrokalari profesional ohia.
- Abenduaren 18a – Pierre Nkurunziza, Burundiko presidentea (h. 2020).
- Abenduaren 19a – Béatrice Dalle, frantziar aktorea.
- Abenduaren 19a – Declan Kearney, irlandar errepublikar politikaria.
- Abenduaren 19a – Arvydas Sabonis, lituaniar saskibaloi jokalaria, inoizko pibot onenetarikoa.
- Abenduaren 23a – Txetx Etxeberri, euskal gizarte ekintzaile ekologista eta bakezalea.
- Abenduaren 23a – Eddie Vedder, estatubatuar musikari, abeslari eta kantautorea, Pearl Jam taldeko abeslaria.
- Abenduaren 26a – Veda Hlubinka-Cook, estatubatuar emakumezko software programatzaile transgeneroa, Metaweb konpainiaren sortzaileetako bat.
- Abenduaren 26a – Martxel Mariskal, gipuzkoar musikari eta idazlea.
- Abenduaren 28a – Juan Pablo García, Juan Pablo, errioxar palari ohia.
- Abenduaren 28a – Maite Zuñiga, gipuzkoar atleta ohia.
- Abenduaren 30a – Carlos Urkijo, Espainiako Gobernuaren Ordezkaria Euskal Autonomia Erkidegoan.
- Abenduaren 31 – Valentina Vargas, txiletar aktorea.
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Agurtzane Ortiz, bizkaitar neurozientzialaria.
- Ainhoa Zubillaga, gipuzkoar opera-kantaria, mezzo-sopranoa.
- Álvaro Fernández, gipuzkoar argazkilaria.
- Amaia Illarreta, gipuzkoar dantzaria, irakasle eta pedagogoa.
- Ana Laura Alaez, bizkaitar eskultorea.
- Ander Altuna, bizkaitar idazle, zuzentzaile eta itzultzailea, UEUren argitalpenen hizkuntza-arduraduna.
- Ángela Sevilla, bizkaitar politikaria.
- Antton Mendizabal, gipuzkoar dantzaria.
- Arantza Sestayo, gipuzkoar margolari eta ilustratzailea, marrazki gotiko eta sentsualak egiten dituena.
- Carlos Ciriza, nafar margolari eta eskultorea.
- Caroline Phillips, estatubatuar-lapurtar musikari eta enpresari euskalduna.
- Euxebio Fagoaga, nafar bertsolaria.
- Eva Salaberria, Donostiako udaleko teknikaria, Donostia Lagunkoia Hiri Planaren Arduraduna.
- Fernando García Pañeda, bizkaitar idazlea.
- Fernando Jauregi, nafar astrofisikaria.
- Imanol Marrodan, bizkaitar eskultore, argazkilari eta arte-sortzailea.
- Iñigo Barandiaran, bizkaitar idazlea.
- Itxaro Mentxaka, bizkaitar mezzo-sopranoa.
- Jasone Miranda-Bilbao, bizkaitar artista eta arte komisarioa.
- Javier Díaz Noci, arabar irakaslea eta idazlea.
- Javier Ormazabal Etxebarria, bizkaitar enpresaria.
- Jose Mari Pastor, bizkaitar kazetaria.
- Joseba Tapia, gipuzkoar trikitilaria.
- Joseba Urizar, bizkaitar idazlea.
- Juan Lekue, bizkaitar idazlea.
- Juan Carlos Meana, arabar artista.
- Juan Cruz Cigudosa, nafar genetista eta politikaria.
- Juanjo Respaldiza, bizkaitar bertsolaria.
- Koldo Mendaza, arabar argazkilaria.
- Loreto Cabo, bizkaitar sindikalista eta ekintzailea.
- Maite Arruabarrena, gipuzkoar opera-kantaria, mezzosopranoa.
- Maite Arruti, gipuzkoar artxibozain eta idazlea.
- Maite Iruretagoiena, euskal politikari eta legelaria, IVAP-HAEEko zuzendaria.
- Maite Lopetegi, gipuzkoar itzultzailea.
- Manu Maritxalar, gipuzkoar boxeolari amateur eta arraunlari ohia.
- Manu Martiarena, lapurtar trinketa pilotari ohia.
- Maria Untzetabarrenetxea, arabar farmazialari eta enpresaburua.
- Maria Jose Bravo, gipuzkoar ikaslea, Batallón Vasco Españolek bahitu, bortxatu eta erail zuena (h. 1980).
- Marian Otxoa de Eribe, bizkaitar Literatura doktorea, errumanierazko idazleen itzultzailea.
- Marta Extramiana, arabar idazle, ilustratzaile eta diseinatzaile grafikoa.
- Migel Zugaza, bizkaitar arte historialaria, museografian aditua.
- Mikel Artieda, nafar musikaria.
- Mikel Clemente, bizkaitar zinema zuzendaria.
- Mila Amurrio, bizkaitar soziologo feminista, EHUko irakasle eta ikerlaria.
- Natxo Etxebarrieta, Cicatriz punk taldeko gitarra-jotzaile eta abeslaria (h. 1996).
- Nax Agirre, bizkaitar abeslaria.
- Rakel Peña, arabar politikaria.
- Ramón Barea Unzueta, gipuzkoar historialaria.
- Ricky Dávila, bizkaitar argazkilaria.
- Roberto Lakidain, gipuzkoar kazetaria.
- Sabina Méndez, bizkaitar politikaria.
- Santiago Lorenzo, bizkaitar idazle eta zinegilea.
- Santiago Orue, arabar komiki-marrazkilari eta gidoilaria.
- SC Natzab, euskal transfeminista ekintzailea, pertsona transexualen eskubideen defendatzailea.
- Sonia Rueda, bizkaitar artista.
- Xabier Arregi Iparragirre, gipuzkoar informatikaria, EHUko irakaslea eta politikaria.
- Margaret Bullen, ingeles-gipuzkoar antropologo feminista eta EHUko irakaslea.
- Gerard McCrea, Gipuzkoan bizi den irlandar umorista eta ingeles irakaslea.
- Diego Pérez de los Cobos, Espainiako Guardia Zibileko koronela, Kataluniaren independentziarako 2017ko erreferenduma eragozteko ardura izan zuena.
- Ellen Beeman, estatubatuar irakaslea, fantasia eta zientzia-fikziozko idazlea, telebistako gidoilaria eta bideojoko disenatzaile eta ekoizlea.
- Enza Anderson, kanadar kazetari, politikari eta transgeneroen eskubideen aldeko ekintzailea.
- Leila Aboulela, ingelesez idazten duen sudandar idazlea.
- María Dueñas, espainiar eleberrigilea.
- María Galindo, boliviar aktibista feminista erradikala, psikologoa eta komunikatzailea, Mujeres Creando kolektiboaren sortzaileetakoa.
- María Ripoll, kataluniar zinema zuzendaria.
- María Pilar Benítez Marco, espainiar hizkuntzalaria.
- Michelle Klæstrup, daniar emakumezko idazle transgeneroa.
- Miguel Bardem, espainiar zinema zuzendaria.
- Zaida Muxí, agentinar arkitektoa eta hirigilea.
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 8a – Julius Raab, Austriako kantzilerra (j. 1891).
- Urtarrilaren 9a – Jose Zinkunegi, gipuzkoar sendagile, idazle eta itzultzailea (j. 1886).
- Urtarrilaren 13a – Felisberto Hernández, uruguaitar idazlea (j. 1902).
- Urtarrilaren 17a – T. H. White, ingeles eleberrigilea (j. 1906).
- Urtarrilaren 19a – Firmin Lambot, belgikar txirrindularia (j. 1886).
- Urtarrilaren 19a – Friedrich Karl Arnold Schwassmann, alemaniar astronomoa (j. 1870).
- Urtarrilaren 21a – Luis Martín-Santos, donostiar idazle eta sendagilea (j. 1924).
- Urtarrilaren 21a – Joseph Schildkraut, austriar-estatubatuar aktorea (j. 1896).
- Urtarrilaren 29a – Alfredo Baeschlin, suitzar arkitekto, margolari, eskultore eta idazlea (j. 1883).
- Urtarrilaren 29a – Adolfo Díaz, Nikaraguako presidentea (j. 1875).
- Urtarrilaren 29a – Alan Ladd, estatubatuar aktorea (j. 1913).
- Urtarrilaren 31 – Pablo Arozena, nafar kaputxino, misiolari eta euskal idazlea (j. 1896).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 6a – Emilio Aguinaldo, Filipinetako askatasunaren heroia (j. 1869).
- Otsailaren 7a – Sofoklis Venizelos, Greziako lehen ministroa (j. 1894).
- Otsailaren 8a – Ernst Kretschmer, alemaniar psikiatra (j. 1888).
- Otsailaren 13a – Julian Elortza, gipuzkoar politikari karlista (j. 1878).
- Otsailaren 17a – Maria Baldó, espainiar maistra, feminista, folklorista eta politikaria (j. 1884).
- Otsailaren 18a – Maurice Walsh, irlandar idazlea (j. 1879).
- Otsailaren 24a – William Garbutt, ingeles futbolari eta entrenatzailea, Athletic Clubeko entrenatzailea (j. 1883).
- Otsailaren 25a – Aleksandr Arjipenko, ukrainar-estatubatuar eskultore eta artista grafikoa (j. 1887).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 1a – José Antonio Ubierna, espainiar legelari eta politikaria, Bizkaiko gobernadore zibila (j. 1876).
- Martxoaren 6a – Paulo Greziakoa, Greziako erregea (j. 1901).
- Martxoaren 8a – Hermenegildo Elices, bizkaitar futbolaria (j. 1914).
- Martxoaren 9a – Paul von Lettow-Vorbeck, alemaniar mitarra (j. 1870).
- Martxoaren 12a – Luisa Carnés, madrildar idazlea eta kazetaria (j. 1905).
- Martxoaren 16a – José Goñi Aizpurua, gipuzkoar kazetari tradizionalista (j. 1908).
- Martxoaren 18a – Sigfrid Edström, suediar industrialaria, Nazioarteko Batzorde Olinpikoko 4. presidentea (j. 1870).
- Martxoaren 18a – Norbert Wiener, estatubatuar matematikaria, zibernetikaren sortzailea (j. 1893).
- Martxoaren 20a – Brendan Behan, gaeleraz eta ingelesez idatzi zuen irlandar poeta, idazle eta dramagilea (j. 1923).
- Martxoaren 22a – Esteban Ezkurra, Nafarroako erreketeen komandantea eta politikaria (j. 1888).
- Martxoaren 23a – Peter Lorre, hungariar-estatubatuar aktorea (j. 1904).
- Martxoaren 29a – Jazinto Rivas, Elgeta, euskal trikilaria (j. 1906).
- Martxoaren 30a – Nella Larsen, Harlemgo Pizkundeko estatubatuar eleberrigilea (j. 1891).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 5a – Douglas MacArthur, estatubatuar jenerala (j. 1880).
- Apirilaren 12a – Juan Irigoien, gipuzkoar idazle eta artxibozaina, pelotaren munduan oso ezaguna (j. 1884).
- Apirilaren 12a – Francisco Javier Lauzurika, euskal artzapezpikua eta Gasteziko apezpikua (j. 1890).
- Apirilaren 14a – Tatiana Afanasieva, ukrainar-herbeheretar matematikari eta fisikaria (j. 1876).
- Apirilaren 14a – Rachel Carson, estatubatuar zoologo eta itsas biologoa (j. 1907).
- Apirilaren 15a – Alice Wilson, kanadar geologoa, Kanadako lehenengo emakume geologoa (j. 1881).
- Apirilaren 18a – Ben Hecht, estatubatuar gidoilari, zuzendari, ekoizle, antzerkigile eta eleberrigilea (j. 1894).
- Apirilaren 20a – Sergei Gerasimov, errusiar margolaria (j. 1885).
- Apirilaren 23a – Karl Polanyi, ekonomiaren antropologo hungariarra (j. 1886).
- Apirilaren 24a – Gerhard Domagk, alemaniar patologo eta bakteriologoa, 1939ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1895).
- Apirilaren 26a – Edwin John Pratt, kanadar olerkaria (j. 1882).
- Apirilaren 27a – Alan Le May, estatubatuar eleberrigile eta gidoigilea (j. 1899).
- Apirilaren 28a – Milton Margai, Sierra Leonako aurreneko lehen ministroa (j. 1895).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 8a – Miguel Primo de Rivera Sáenz de Heredia, Lizarrako markesa, espainiar politikari falangista (j. 1904).
- Maiatzaren 10a – Mikhail Larionov, errusiar margolaria (j. 1881).
- Maiatzaren 21a – James Franck, alemaniar fisikaria, 1925eko Fisikako Nobel Saria (j. 1882).
- Maiatzaren 27a – Jawaharlal Nehru, Indiako aurreneko lehen ministroa (j. 1889).
- Maiatzaren 30a – Leó Szilárd, hungariar-alemaniar-estatubatuar fisikaria eta asmatzailea (j. 1898).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 3a – Frans Eemil Sillanpää, finlandiar idazlea, 1939ko Literaturako Nobel Saria (j. 1888).
- Ekainaren 9a – Max Aitken (Beaverbrook I. baroia), kanadar-britainiar argitaratzaile eta politikaria (j. 1879).
- Ekainaren 9a – Guillermo Larregi, El Vasco de la Carretilla, Patagoniatik Buenos Airesera 22.300 km-ko bidaia oinez eta 130 kg.-ko eskorga eramanez egin zuen (j. 1885).
- Ekainaren 11 – Pibul, Thailandiako lehen ministro eta diktadorea (j. 1897).
- Ekainaren 18a – Giorgio Morandi, italiar margolaria (j. 1890).
- Ekainaren 21a – Saturnino Soloeta, Dimako Fernando, bizkaitar idazlea eta elizgizona (j. 1881).
- Ekainaren 24a – Stuart Davis, estatubatuar margolaria eta marrazkigilea, Ameriketako arte abstraktuaren aitzindaritzat hartua (j. 1892).
- Ekainaren 25a – Gerrit Rietveld, herbeheretar altzari-diseinatzaile eta arkitektoa (j. 1888).
- Ekainaren 28a – Ramon Usanditzaga, gipuzkoar musikagile eta musikaria (j. 1889).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Julio Casares, espainiar hizkuntzalaria (j. 1877).
- Uztailaren 8a – Sofia Quintino, portugaldar medikua, emakumeen eskubideen defendatzailea eta ekintzaile errepublikano eta bakezalea (j. 1879).
- Uztailaren 11 – Maurice Thorez, frantziar politikaria (j. 1900).
- Uztailaren 19a – Olavi Paavolainen, finlandiar idazle, poeta, entsegulari eta kazetaria (j. 1903).
- Uztailaren 29a – Wanda Wasilewska, poloniar idazlea, kazetaria eta Alderdi Komunistako militantea (j. 1905).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 3a – Flannery O'Connor, estatubatuar idazlea (j. 1925).
- Abuztuaren 6a – Cedric Hardwicke, ingeles aktorea (j. 1893).
- Abuztuaren 7a – Ahmed Agouliz, marokoar ekintzailea, Askapen Nazionalerako Armadako kidea (j. 1927).
- Abuztuaren 7a – Aleksander Zawadzki, Poloniako estatuburua (j. 1899).
- Abuztuaren 10a – Affonso Eduardo Reidy, brasildar arkitektoa (j. 1909).
- Abuztuaren 12a – Ian Fleming, ingeles idazlea, James Bond pertsonaiaren sortzailea (j. 1908).
- Abuztuaren 15a – Frantziska Astibia, euskal militantea, idazlea eta itzultzailea (j. 1900).
- Abuztuaren 21a – Palmiro Togliatti, italiar politikaria (j. 1893).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 1a – Pierre Alvarez, Rupert, euskal arraunlaria (j. 1887).
- Irailaren 2a – Francisco Craveiro Lopes, Portugalgo presidentea (j. 1894).
- Irailaren 4a – Jose Maria Belaustegigoitia, Belauste, Bilboko Athletic Klubeko jokalaria (j. 1889).
- Irailaren 4a – Werner Bergengruen, alemaniar idazlea (j. 1892).
- Irailaren 5a – Ángel Cruchaga Santa María, txiletar poeta (j. 1897).
- Irailaren 5a – Elizabeth Gurley Flynn, estatubatuar politikari, sindikalista eta feminista (j. 1890).
- Irailaren 8a – Mariano Doporto, espainiar fisikari eta meteorologoa (j. 1902).
- Irailaren 10a – Raymond Albaladejo, baxenafar errugbilaria (j. 1932).
- Irailaren 14a – Vasili Grossman, errusiar idazle eta kazetaria (j 1905).
- Irailaren 17a – Gerardo Sacristán, errioxar margolari eta iraskaslea (j. 1907).
- Irailaren 18a – Sean O'Casey, irlandar antzerkigilea (j. 1880).
- Irailaren 21a – Otto Grotewohl, Ekialdeko Alemaniako lehendabiziko lehen ministroa (j. 1894).
- Irailaren 28a – Harpo Marx, estatubatuar umorista eta aktorea (j. 1888).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – Douglas McGregor, estatubatuar kudeaketa aditua, X eta Y teoriak plazaratzeagatik ezaguna (j. 1906).
- Urriaren 10a – Eddie Cantor, estatubatuar umorista, dantzari, abeslari, aktore eta abesti egilea (j. 1892).
- Urriaren 12a – Mary Pinchot Meyer, estatubatuar kazetari eta margolaria (j. 1920).
- Urriaren 15a – Cole Porter, estatubatuar musikagilea (j. 1891).
- Urriaren 20a – Herbert Clark Hoover, Ameriketako Estatu Batuetako 31. Presidentea (j. 1874).
- Urriaren 20a – Dionisio Olano, gipuzkoar idazlea (j. 1894).
- Urriaren 22a – Mariano Zirikiain Gaiztarro, gipuzkoar idazlea (j. 1898).
- Urriaren 25a – Trino Arizkorreta, euskal herritar futbolaria (j. 1902).
- Urriaren 27a – Gabriel Benoist, normandierako Cauchois dialektoan idazten zuen normandiar idazlea (j. 1891).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 4a – Ezequiel Martínez Estrada, argentinar irakasle, idazle, poeta, saiakeragile, literatura kritikoa eta biografoa (j. 1895).
- Azaroaren 6a – Hans von Euler-Chelpin, alemaniar-suediar biokimikaria, 1929ko Kimikako Nobel Saria (j. 1873).
- Azaroaren 6a – Hugo Koblet, suitzar txirrindularia (j. 1925).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 1a – Jarilaos Vasilakos, greziar atleta (j. 1877).
- Abenduaren 3a – Elisa Soriano Fisher, espainiar irakasle eta oftalmologoa (j. 1891).
- Abenduaren 4a – Pina Pellicer, mexikar aktorea (j. 1934).
- Abenduaren 6a – Victoria Zárate Zurita, espainiar maistra errepublikanoa eta sindikalista (j. 1893).
- Abenduaren 9a – Edith Sitwell, ingeles saiakeragile eta poeta (j. 1887).
- Abenduaren 11 – Sam Cooke, estatubatuar musikaria (j. 1931).
- Abenduaren 11 – Alma Mahler, austriar musikagile eta socialitéa (j. 1879).
- Abenduaren 12a – Elena Salvador, espainiar aktorea (j. 1868).
- Abenduaren 17a – Victor Franz Hess, austriar fisikaria, 1936ko Fisikako Nobel Saria (j. 1883).
- Abenduaren 20a – Emilia Bernal, kubatar poeta eta idazlea (j. 1884).
- Abenduaren 21a – Txomin San Sebastian, gipuzkoar idazlea eta pentsalari herrikoia, Astigarragako "seme kuttuna" (j. 1886).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoa – Juan Antonio Kareaga, bizkaitar politikari jeltzalea (j. 1904).
- Adolfo Sáenz-Alonso, Real Sociedad futbol klubeko lehenengo presidentea (j. 1875).
- Angel Cábanas, gipuzkoar pintorea (j. 1888?).
- Balbino Sobrado, arabar argazkilaria (j. 1883).
- Dionisio Azkue Arregi, gipuzkoar idazle eta margolaria (j. 1885).
- Domingo Moriones Larraga, Orokietako markesa, nafar militar eta aristokrata (j. 1883).
- Javier Adarraga, euskal herritar pilotari eta ingeniaria (j. 1891).
- Pedro Kareaga Garagartza, gipuzkoar ingeniari eta armagilea (j. 1884).
- Joan Pais i Melis, katalan hizkuntzaren musikagile eta poeta (j. 1875).
- Fisika: Charles Hard Townes, Nikolai Basov, Aleksandr Prokhorov
- Kimika: Dorothy Crowfoot Hodgkin
- Literatura: Jean-Paul Sartre
- Medikuntza: Konrad Emil Bloch, Feodor Lynen
- Bakea: Martin Luther King
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|