Cortinarius acutus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cortinarius acutus
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaCortinariaceae
GeneroaCortinarius
Espeziea Cortinarius acutus
Fr., 1838

Cortinarius acutus Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Sinonimoa: Agaricus acutus.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 12 eta 35 mm bitarteko diametrokoa, lehenengo konikoa, koniko ganbila, ondoren ganbiletik lau-ganbilera, kasu guztietan titi kamuts ongi markatua mantenduz; hasietan ertza pixka bat inkurbatua, zorrotza, laster zuzena, errezel hondarrengatik zurixka; kapelaren gainazala leuna, higrofanoa, matea, ildaskatua gardentasunagatik; marroi kolorekoa, gorriagoa diskoan eta basidioma heldugabe batzuetan eguraldi hezean; marroi eta marroi-gaztaina kolorekoetara zurbilduz, baina diskoan tonu ilunagoa mantenduz.

Orriak: Ez oso estu, lamelulekin, zabalak, 6 mm-rainoko zabalerarekin, adnatu-libreak edo koska batez adnatuak; lehenbizi marroi-krema kolorekoak, gero marroi-kanela koloretik marroi ilunera doan kolorekoak; ertz osoa eta krema zurixka kolorekoa.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: 35 eta 75 mm bitarteko garaierakoa eta 2 eta 4 mm bitarteko diametrokoa, zilindriko samarra, pixka bat lodiagoa oinarrirantz, beheko erdia, fibrila finez estalia krema zurbil koloreko edo krema-okre koloreko hondoa, errezelaren basidiomako banda iheskor batzuetan ikusten dira; gortina iheskorra, zurixka, marroia helduaroan, esporengatik.

Haragia: Ez oso lodia, urtsua, marroi-gorrixka ilun kolorekoa kapelan, marroi-laranja zikin kolorekoa oinean, zehaztu gabeko usaina du, medikamentua gogorarazten du, zapore nabarmenik gabea.[2]

Etimologia: Cortinarius hitza gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Acutus epitetoa latinetik dator, akutua, puntazorrotza, esan nahi duen "acutus" hitzetik. Titiaren forma puntazorrotzagatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez du interes gastronomikorik.[3]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean. Batez ere Picea abies zuhaitzen basoetan, mendiko eremu hezeetan. Oso urria.

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Costa Rica, Europa, Islandia, Kaukasia, Errusia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 220 or. ISBN 84-282-0865-4..
  3. (Gaztelaniaz) Sociedad micológica Barakaldo. Investigación y divulgación de la micologia.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]