Marasmio arrosa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Marasmio arrosa
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaOmphalotaceae
GeneroaGymnopus
Espeziea Gymnopus androsaceus

Marasmio arrosa (Gymnopus androsaceus edo Marasmius androsaceus) Omphalotaceae familiako onddo bat da.[1] Aspirina ezagunaren (ácido acetilisalicinico) ordez erabili izan da, infusioan edo tisanan buruko minen eta zefaleen aurka.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 0,5 eta 1,5 cm bitarteko diametrokoa, haragi gutxi edo haragi gabea, hasieran kanpai itxurakoa da, eta, ondoren, lautu egiten da erdian sakonune batekin eta ildaskek edo zimurrekin erradialki markatuta. Marroi-gorrixka kolorekoa da eta erdian ilunagoa.

Orriak: Zabal eta kapelaren kolore bereko marroi-gorrixkak, hasieran zurixkak badira ere.

Hanka: Bizi den orritxoa edo adartxoa zeharkatzen duen zaldi ile beltz bat dirudi. Beltz, distiratsua eta biluzia da, beste ale batzuen oinekin elkartzean, hari beltzen ehuna osatzen dute maiz.

Haragia: Urria edo haragi gabea, beti larrukara.[2]

Etimologia: Marasmius hitza grekotik dator, "marasmius" hitzetik, eta lehortzea esan nahi du.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez du jateko balio.

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Marasmius quercophilus delakoarekin, hau ez da pinuen azikuletan ateratzen, baizik haritzen hosto hiletan. Marasmius splachnoides espeziearekin ere bai, hau zurixka da kapelan (erdigunean izan ezik) eta orrietan.

Sasoi eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean bizi da, txilardietan, hostoetan, orratzetan, zur degradatuetan etab. oinak substratu hori zeharkatuz eta azkenean mizelio beltzaxka batekin.[3]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, San Laurendi ibaiaren inguruan.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 250 or. ISBN 84-505-1806-7..
  3. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 174 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]