Ezko orriarrosa
| Ezko orriarrosa | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Filuma | Basidiomycota |
| Klasea | Agaricomycetes |
| Ordena | Agaricales |
| Familia | Hygrophoraceae |
| Generoa | Gliophorus |
| Espeziea | Gliophorus laetus Herink, 1958 |
| Basionimoa | Agaricus laetus |
Ezko orriarrosa (Gliophorus laetus) Hygrophoraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jangarria da, baina ez du balio gastronomikorik.
Sinonimoak: Agaricus flammeus, Agaricus glutinosus, Hypophyllum sanguineum, Agaricus coccinellus, Agaricus miniatus, Agaricus coccineus var. miniatus, Hygrophorus miniatus, Hygrocybe miniata, Hygrophorus congelatus, Hygrophorus flammans, Hygrophorus coccinellus, Hygrophorus miniatus var. congelatus, Hygrophorus constans, Hygrocybe constans, Hydrocybe miniata, Hydrocybe flammea, Hygrophorus miniatus var. typicus, Pseudohygrocybe miniata.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 2 eta 4 cm arteko diametrokoa, arrosa-haragi koloretik arrexkara, ganbila, gero laua edo hondoratu samarra erdian; azala denbora hezean, muzilago grisaxka batez estalita du.
Orriak: Grisaxkak, erreflexu arrosa-haragi kolorekoekin edo gorri-moreekin; lodiak, zabal, dekurrenteak, ertz antzuarekin.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.
Hanka: 3 - 6 x 0,4 - 0,6 cm-koa, luzea, liraina, muzilagoduna, gris-morea, gris-arrosa-oliba edo arre-gorrizta argia.
Haragia: Gorri samarra, mehea, elastiko samarra eta kartilaginosoa, usain eta zapore nabarmenik gabea.[2]
Etimologia: Hygrocybe terminoa grekotik dator eta kapela hezearekin esan nahi du. Laeta epitetoa latinetik dator, "laetus" hitzetik, alaia esan nahi du. Bere kolore ederragatik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ez du sukaldaritzarako baliorik.[3]
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hygrocybe txiki hau oso ondo ezagutzen da, bere kolore arre-gorrixkagatik eta denbora hezean bere muzilagoagatik, bai kapelan eta bai oinean; nekez nahas liteke beste batekin.[4]
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Udazkenean, basoen mugetako belarretan, edo bide ertzean dauden txilarren azpian. Urria.[5]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Costa Rica, Puerto Rico, Brasil, Islandia, Kanariak, Europa, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua, Japonia, Australia.[6]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 126 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa., 200 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 397 or. ISBN 84-282-541-X (T. 3). ISBN: 84-282)-0538-8 (O.C)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 112 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ Gliophorus laetus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q21245011
Multimedia: Hygrocybe laeta / Q21245011
- 1958. urtean deskribatutako onddoak
- Euskal Herriko onddoak
- Hygrophoraceae
- Onddo jangarriak
- Kanadako onddoak
- Alaskako onddoak
- Ameriketako Estatu Batuetako onddoak
- Mexikoko onddoak
- Costa Ricako onddoak
- Puerto Ricoko onddoak
- Brasilgo onddoak
- Islandiako onddoak
- Kanarietako onddoak
- Europako onddoak
- Errusiako onddoak
- Kaukasoko onddoak
- Himalaiako eremuaren onddoak
- Japoniako onddoak
- Australiako onddoak