Gibelgorri orriurdinska
| Gibelgorri orriurdinska | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Russulales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Russulaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Russula | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Russula nobilis Velen., 1920 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Gibelgorri orriurdinska (Russula mairei edo Russula nobilis) Russulaceae familiako onddoa da.[1]
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Atala: Emiticinae
Kapela:10 cm arteko diametrokoa, globo itxurakotik ganbilera, ildaskarik gabeko ertza du, likatsua hezetasunean, gorri-laranja kolorekoa.
Orriak: Zuriak, batzuetan tindu berdexkekin, ia libreak, zabal samar, orritxo gutxi izaten ditu, eta oso antolaera erregularrarekin,
Hanka: Zuria, laburra eta lodia.
Haragia: Solidoa, baina hauskorra, zuria. Fruta usaina du eta zapore mina.[2]
Etimologia: Latinetik dator Russula hitza, russus-etik, gorriaren txikigarritik: apur bat gorrixka, kolore gorria dutelako Russula generoko espezie askok. Nobilis epitetoa ere latinetik dator, noblea, esan nahi duen "nobilis" hitzetik.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ez du sukaldaritzarako balio, zapore mina duelako. Gainera, toxikotasun txiki bat izan dezake.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Russula emetica delakoarekin nahas daiteke, baina hau handiagoa da, ez da hain trinkoa, oina luzeagoa eta estuagoa du, ildaskak ditu kapelaren ertzean eta laranja baino gorriagoa da. Antzeko espezieak daude, eta, ondorioz, talde hau oso konplexua da.
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udan eta udazkenaren amaieran. Hainbat baso hezeetan, batez ere pagadietako orbeletan. Kantauri aldeko hostogalkorretan eta penintsulako erdialdeko pinudi basatietan.
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Europa, Ipar Amerika.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia..
- ↑ (Gaztelaniaz) Calvo Pérez Javi. (2006). El mundo de las setas. Asociacion Micológica Fungipedia.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q978751
Multimedia: Russula nobilis / Q978751