Anis-azpibeltz

Wikipedia, Entziklopedia askea
Anis-azpibeltza
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaAgaricaceae
GeneroaAgaricus
Espeziea Agaricus sylvicola
Peck, 1872
Mikologia
 
orriak himenioan
 
txapel erdi-esferikoa
 
himenioa askea da
 
hankak eraztuna dauka
 
espora marroiak dauzka
 
saprobioa da
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Anis-azpibeltza (Agaricus silvicola) Agaricaceae familiako perretxiko espezie bat da.[1] Jateko ona, baina Agaricus xanthoderma toxikoarekin nahasteko arriskuarekin.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 4 eta 9 cm arteko diametrokoa, zuri garbi edo zuri-krema kolorekoa, kromo-horiz zikindua edo laranja zurbilez. Globo itxurakoa, gero erdi-esferikoa, azkenean laua. Azala bereizteko erraza, lodia, zaila, lehorra, leuna, zetaduna, distiratsua eta satinatua.

Orriak: Hasieran gris-arrosa zurbil kolorekoak, gero marroi-haragi kolorekoak, azkenik marroi-txokolate kolorekoak, oso estu, desberdinak eta oinetik bereiziak.

Hanka: Liraina, banangarria, oinarrirantz lodituta, zuri grisaxka, hori-arrosaz tindatua, purpura kolorekoa eraztunetik gora. Eraztun iraunkorra, baina hauskorra, mehea eta biguna.

Haragia: Zuria, mehea, marroia zahartzean, zapore gozokoa eta anis usain sendokoa.[2]

Etimologia: Agaricus terminoa grekotik dator, perretxikoa esan nahi duen "agarikón" hitzetik. Silvicola epitetoa latinetik dator, basoetako biztanle esan nahi duen "silvicola" hitzetik. Bere habitatagatik.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jangarri ona eta gustagarria, bere anis usain atseginagatik.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Amanita verna eta Amanita virosa hilgarriekin, Amanitak bolba dute oinarrian eta Agaricus generokoek ez. Gainera, Amaniten orriak eta esporak erabat zuriak dira.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udan eta udazkenean. Hostoerorkorren eta erretxinadunen basoetan arrunta, talde txikitan ateratzen da.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Ipar Amerika.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 333 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Bauer Carlo Alberto. (1982). Los Hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A., Barcelona, 297 or. ISBN 84-282-0666-X..
  4. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 334 or. ISBN 84-87997-86-4..
  5. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 69 or. ISBN 84-282-0541-X (T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]