Joiki arrunt
| Joiki arrunta | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Gomphales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Clavariadelphaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Clavariadelphus | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Clavariadelphus pistillaris Donk, 1933 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Joiki arrunta (Clavariadelphus pistillaris, sinonimoa: Clavaria pistillaris) Clavariadelphaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Erdipurdiko jangarria, bere zapore garratzagatik. Nahiko arrunta da Euskal Herrian.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Karpoforoa: 8 eta 20 cm arteko altuera eta 2 eta 6 cm arteko lodiera, borra itxurakoa, batzuetan luzea, beste batzuetan motza eta lodia, goiko aldea obalatua edo zerbait lautua; kolorea horixka edo okre zurbila, zahartzean lehoi kolorera edo gorrixka izatera pasatzen da; hasieran azala leuna du, gero zimurra eta luzetara ildaskatua.
Himenioa: Karpoforoaren azalera estaltzen du.
Hanka: Karpoforoaren luzapena da eta mehetuaz doa oinarrirantz. Batzuetan zuzena da, baina oro har, bihurria edo uhindua izaten da.
Haragia: Hasieran irmoa eta trinkoa, zuria, ebakietan gorri-ardo kolorekoa bihurtzen da, zahartzean kotoikara eta harroa. Usain berezirik gabea eta zapore garratz samarrekoa.[2]
Etimologia: Clavaria terminoa latinetik dator, "clavarius" hitzetik, eta borra, iltze, esan nahi du. Pistillaris epitetoa latinetik dator, "pistillun" hitzetik, eta almaizaren borra, esan nahi du. Bere formagatik.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jangarri erdipurdikoa. Egositako ura botatzea komeni da, mingostasuna ahal den neurrian kentzeko.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Clavariadelphus truncatus delakoarekin, baina honek zapala edo zapaldurik dauka goiko aldea eta haragia gozoa du.[4]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkenean, pagadietan batez ere, bakarka edo taldeka, baina ez sortatan.[5]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Europa, Ipar Amerika.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Kutxa Fundazioa Sozial eta Kulturala. (1992). Euskal Herriko perretxikoak. Litografía Danona s. coop.ltda., 52 or. ISBN 84-7173-211-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 440 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 550 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 609 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q378947
Multimedia: Clavariadelphus pistillaris / Q378947
Espezieak: Clavariadelphus pistillaris