Cortinarius rubellus
| Cortinarius rubellus | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Agaricales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Cortinariaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Cortinarius | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Cortinarius rubellus Cooke, 1887 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Cortinarius rubellus Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sindrome parafalodianoa, Orellanina pozoiak, geroago eragiten du (3-14 egun) eta giltzurrunen eta gibelaren nekrosi itzulezina sortzen du.
Sinonimoak: Cortinarius speciosissimus, Cortinarius orellanoides, Cortinarius rainierensis, Dermocybe orellanoides.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 3 eta 8 cm bitarteko diametrokoa. Hasieran konikoa gero baita zabaldua ere, baina beti erdian titi puntazorrotz batekin. Gorri-laranja edo gorri-arrexka kolorekoa, fibrila erradialekin edo ezkata txiki-txikiekin.
Orriak: Lodi samarrak, zabalak, zabal, hankara biribilduak. Arrexka-gorri kolorekoak, kapelaren kolorekoak.
Hanka: 5 eta 12 cm bitarteko garaierakoa eta 0,7 eta 1 cm bitarteko diametrokoa. Kapelaren kolore berekoa, pixka bat loditua oinarrirantz, kolore horiko zerrenda ezaugarriekin apaindua.
Haragia: Hori-gorri kolorekoa, ia usaingabea.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Speciosissimus epitetoa latinetik dator, ederra, itxura ederrekoa, esan nahi duen "speciosus" hitzetik. Bere kolore ikusgarriagatik.
Toxikotasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Toxikoa, Cortinarius orellanus bezala.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Cortinarius praestans delakoarekin nahas daiteke, hau handiagoa eta sendoagoa da. Habitata partekatzen duten beste Cortinarius batzuk: sanguineus, semisanguineus. Gorrixka, laranja, hori edo kanela koloreko Cortinarius espezierik ez da kontsumitu behar.[4]
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udan eta udazkenean. Mendiko basoetan, batez ere koniferoetan. Oso gutxitan hostozabaletan.
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Hego Korea, Japonia.[5]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 224 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 201 or. ISBN 84-282-0540-X (T.2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia..
- ↑ Cortinarius rubellus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q944328
Multimedia: Cortinarius rubellus / Q944328