Cortinarius sodagnitus
Cortinarius sodagnitus | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Klasea | Agaricomycetes |
Ordena | Agaricales |
Familia | Cortinariaceae |
Generoa | Cortinarius |
Espeziea | Cortinarius sodagnitus Rob.Henry, 1935 |
Cortinarius sodagnitus Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Toxikoa dela uste da. Ez kontsumitu.
Sinonimoa: Phlegmacium sodagnitum, Calonarius sodagnitus.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 4 eta 6 cm bitarteko diametrokoa, ganbiletik lau-ganbilera. Kapelaren azala leuna eta likatsua, hori bizi kolorekoa ertzetan, eta okre kolorez iluntzen da erdirantz, marroi-gorrixka kolorekoa da, gamuza okre antzekoa edo burdin kolorekoa.
Orriak: Finak eta estu, eskotatu samarrak, hasieran lila antzeko kolorekoak eta gero okre antzeko argiak esporengatik.
Orri eskotatuak: Oinera iritsi baino lehentxeago eskote txiki bat duten orriak.
Hanka: Nahiko liraina, 5 eta 8 cm bitarteko garaierakoa eta 8 eta 10 mm bitarteko diametrokoa, zilindrikoa eta zertxobait flexuosoa, erraboil marjinatu oso motz baten amaitua, ia ez da iristen 15-20 mm-ko diametrora. Kolore hori argikoa edo zuri-horixkakoa eta hori bizia erraboilean, gortina zuriaren filamentu hondarrekin eta esporek okre antzeko kolorez tindatzen dituzte.
Haragia: Fina eta trinkoa, lila antzeko kolorekoa kapelan, eta gainerakoan zuria. Potasa eta sosa bezalako base indartsuek erreakzio positibo nabarmena berehala ematen dute, gorri bizian edo gorri-purpuran gainazal guztietan, bai kapelan bai oinean, baina ez kapelaren haragian.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Jangarritasuna zalantzazkoa da, toxikoa izan daiteke.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Cortinarius terpsichores delakoarekin nahas daiteke, baina honek ez du gorriz erreakzionatzen potasarekin.
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkenean. Pagadietan. Urria.[4]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Euskal Herria, Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Suedia, Alpeak, Frantzia, Erresuma Batua, Espainia, Danimarka, Estonia, Eslovenia, Hungaria, Austria, Alemania, Norvegia, Italia, Siberia.[5]
Erreferentzia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa.. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 214 or. ISBN 84-282-0865-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
- ↑ (Gaztelaniaz) Velaz Vergara José Ignacio, Suarez Gil Angela. (2009). Banco de setas.
- ↑ Cortinarius sodagnitus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1935. urtean deskribatutako onddoak
- Euskal Herriko onddoak
- Cortinarius
- Kanadako onddoak
- Ameriketako Estatu Batuetako onddoak
- Norvegiako onddoak
- Suediako onddoak
- Frantziako onddoak
- Erresuma Batuko onddoak
- Espainiako onddoak
- Esloveniako onddoak
- Hungariako onddoak
- Austriako onddoak
- Danimarkako onddoak
- Estoniako onddoak
- Alemaniako onddoak
- Alpeetako onddoak
- Italiako onddoak
- Errusiako onddoak