Sare kanela kolore

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cortinarius cinnamomeus» orritik birbideratua)
Sare kanela kolorea
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaCortinariaceae
GeneroaCortinarius
Espeziea Cortinarius cinnamomeus eta Cortinarius cinnamomeus
Gray, 1821

Mikologia
 
orriak himenioan
 
txapel erdi-esferikoa
 
himenioa muxarratua da
 
hanka biluzik dago
 
mikorrizak eratzen ditu

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Sare kanela kolorea (Cortinarius cinnamomeus) Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sindrome orellanikoa. Orellanina, pozoi arriskutsua, inkubazio motela du.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 3 eta 6 cm bitarteko diametrokoa, ez oso mamitsua, hasieran koniko-globo itxurakoa eta ondoren zabaldu egiten da titi zabal batekin eta ertz inkurbatuekin. Hori-biolazeo kolorekoa eta gorrixka-lehoi kolorekoa.

Orriak: Itsatsiak, lodiak eta zabal, hori-oliba kolorekoak eta gero kanela kolorekoak.

Hanka: Liraina, zilindrikoa, oinarrian zertxobait zabalagoa, hori-oliba kolorekoa eta gero okre-kanela kolorekoa.

Haragia: Mehea, hori-berdexka, errefau usaina du eta zapore nabarmenik gabea. [2]

Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Cinnamomeus epitetoa grekotik dator, kanela, esan nahi duen "kinnamon" hitzetik. Kapelaren kanela koloreagatik.

Toxikotasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egun pozoitsu hilgarria izan daitekeela uste da.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cortinarius eta Dermocybe kolore distiratsu eta bizikoak (gorritik berdera) baztertu egin behar dira. Adibideak: Cortinarius cinnamomeoluteus, Cortinarius semisanguineus, Cortinarius orellanus hilgarria, Dermocybe crocea.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberrian agertzen da, baina batez ere udazkenean , pagadi eta koniferoen basoetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipar Amerika, Europa, Errusia, Himalaiako mendikatearen eremua, Japonia.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 231 or. ISBN 84-505-1806-7..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 229 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo, 392 or. ISBN 84-87997-86-4..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 226 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]