Klitozibe erraldoi
| Klitozibe erraldoia | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Tricholomatales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Tricholomataceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Leucopaxillus | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Leucopaxillus giganteus Singer, 1939 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Klitozibe erraldoia (Leucopaxillus giganteus edo Clitocybe gigantea) Tricholomataceae familiako onddo espezie bat da.[1]
Nahiko jangarri ona, batez ere gaztetan, janari ugari emateaz gain, tamaina handia du. Propietate antibiotikoak eta antitumoralak ditu.
Deskribapena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kapela: 10 eta 30 cm bitarteko diametrokoa, inbutu forman eta ertzak meheak eta biribilduak. Zuri-krema kolorekoa da eta azala pruinaduna du.
Orriak: Oso dekurrenteak eta estu, zurixkak eta gero krema kolorekoak.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.
Hanka: Zilindrikoa, motza eta sendoa, kapelaren kolore berekoa.
Haragia: Lodia, gogorra, zurixka, irin freskoaren usaina du eta zapore gozoa.[2]
Etimologia: Leucopaxillus terminoa grekozko "leucos" hitzetik dator, eta zuria esan nahi du. Bere koloreagatik. Giganteus epitetoa latinetik dator eta erraldoia esan nahi du, bere tamainagatik.
Jangarritasuna
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jangarri ona.
Nahasketa arriskua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Clitocybe geotropa delakoarekin, honek azala ez du hain argia (krema kolorekoa, ez zuria), eta oin luzeagoa. Leucopaxillus candidus espeziearekin, hau gaztetan oso zuria da eta gero zuri-okrea. Leucopaxillus lepistoides jangarri bikainarekin ere nahas daiteke, honek azal zuria du eta orriak ez dute arrosa kolorea hartzen zahartzean.
Oharra: Mizeliotik hurbil dagoen belarra erre egiten dute, belarra hazten laguntzen duten hartzigarriak hiltzen dituen antibiotikoa askatzen duelako. Clitocybina da.
Sasoia eta lekua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Batzuetan udaberrian agertzen da eta berriz udazkenean hazten da, zelaietan, larreetan eta materia organikoan aberatsak diren lekuetan, basoen mugatan, koniferoen azpian etab.[3]
Banaketa eremua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ipar Amerika, Europa, Errusia, Japonia.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas.. Diputacion foral de vizcaya, 317 or. ISBN 84-505-1806-7..
- ↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 365 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q2454893
Multimedia: Leucopaxillus giganteus / Q2454893