Sare usaintsu
Sare usaintsua | |
---|---|
Iraute egoera | |
Ia galzorian (IUCN 3.1) | |
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Fungi |
Klasea | Agaricomycetes |
Ordena | Agaricales |
Familia | Cortinariaceae |
Generoa | Cortinarius |
Espeziea | Cortinarius suaveolens |
Sare usaintsua (Cortinarius suaveolens) Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da jaten. Galzorian dagoen espeziea.
Sinonimoa: Phlegmacium suaveolens.
Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kapela: 5 eta 10 cm bitarteko diametrokoa. Lehenengo subglobosoa, gero lau-ganbila eta amaieran zabaldu egiten da; lila kolorekoa, malba kolorekoa edo purpura kolorekoa, okre-laranja kolorekoa erdian. Azal likatsua, bereizgarria, mehea eta zaila; distiratsua eguraldi lehorrarekin.
Orriak: Meheak eta estu, itsatsiak edo pixka bat dekurrenteak, hasieran lila kolorekoak, amaieran marroi-purpura kolorekoak.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.
Hanka: Hasieran laburra, gero luzanga, 6 eta 10 cm bitarteko garaierakoa eta 1 eta 1,5 cm bitarteko lodierakoa, betea, fibrilosoa eta marratua luzetara, lila zurbil kolorekoa, zahartzean okre antzekoa bihurtzen da. Erraboila alboan eta oinarri biribilduarekin, zuria. Lila zurbil koloreko gortina.
Haragia: Lodia, irmoa, zurixka, lila azalaren azpian eta oina ebakitzean, zertxobait okre-antzekoa oinaren goialdean. Usain sendo eta iraunkorra, atsegina, laranjondoen lore usaina.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Suaveolens epitetoa latinetik dator, usain gozoa edo lurrindua esan nahi du.
Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ez du interes gastronomikorik.[3]
Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Cortinarius dibaphus delakoarekin nahas daiteke, baina Cortinarius suaveolens espezieak duen laranja-lore usain atseginak, berehala zehazteko aukera ematen du.
Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Udazkenean, hostozabalen azpian.[4]
Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Europa.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 649 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 214 or. ISBN 84-282-0865-4..