Amanita beillei

Wikipedia, Entziklopedia askea
Amanita beillei
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaAmanitaceae
GeneroaAmanita
Espeziea Amanita beillei
Bon & Contu, 1985

Amanita beillei Amanitaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jangarria da, baina arriskutsua, Amanita verna delakoarekin habitata eta denboraldia partekatzen dituelako.

Sinonimoak: Amanita boudieri var beillei.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 5 eta 8 cm bitarteko diametrokoa, ganbiletik laura eta ertz erregularrarekin, soberakinekin, errezel partzialaren hondakinez apainduta. Kapelaren azala zuria, arrosa-izokin koloreko garatxo piramidalekin gaztetan eta zuriekin helduaroan, desagertzeko joerarekin.

Orriak: Libreak, meheak, estu, arrosa-izokin edo gorrixka kolorekoak.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: Garaia, zilindrikoa, oinarria erraboilduna eta sustrai antzekoarekin, bolba hauskor zuri zikin koloreko zorkiz osatua. Irinezko eraztun txiki iheskorrarekin, iragankorra.

Haragia: Mehea, okre antzeko kolorekoa, ebakitzean gorritu egiten da. Usain eta zapore nabarmenik gabea.[2]

Etimologia: Amanita terminoa grekotik dator eta Zilizia eta Siria arteko mendiari egiten dio erreferentzia, han oso ugariak ziren eta, grezieraz beste esanahi bat ere badu, perretxikoa kontzeptu orokor gisa.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jangarria baina arriskutsua.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Amanita singeri delakoarekin nahas daiteke, honek ere izokin koloreko orriak ditu. Antzeko beste Amanita bat (boudieri), honek orri zuriak ditu.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberrian. Oso lurperatuta jaiotzen da. Bakarka edo talde txikietan hazten da. Ingurune mediterraneoko lur solte eta hareatsuetan. Artadietan, birpopulatutako pinudietan, artelatz-basoetan.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskal Herria, Frantzia, Espainia, Austria.[6]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 168 or. ISBN 84-505-1806-7..
  3. (Gaztelaniaz) Morales Pulido Juan, Carmona Perate José Julián. (1981). Sociedad Micologica Extremeña, Medalla de Extremadura 2019.
  4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  5. (Gaztelaniaz) AsoJaen, Asociación Botánica y Micológica de Jaén.
  6. Amanita beillei: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]