Lactarius pterosporus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Lactarius pterosporus
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaRussulales
FamiliaRussulaceae
GeneroaLactarius
Espeziea Lactarius pterosporus
Romagn., 1949

Lactarius pterosporus Russulaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sukaldaritzan ez da preziatua, haragi mina du.

Sinonimoa: Lactarius lactifluus.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 4 eta 10 cm bitarteko diametrokoa, ganbila, erdian hondoratua, batzuetan titi batekin edo erdian konkorrarekin eta erradialki zimurtua, hasieran ertza barrurantz biribilkatua, gero zabaldua, ondoren izurtua; horixka edo okre antzeko kolorekoa tonu arre-fuliginosoekin, edo orbanekin, opakua, pruinadun-tomentuduna, lehorra, likatsua eguraldi hezean, arrosa-karmin kolorea izaten du jandako guneetan.

Orriak: Horixkak, laranja-gorrixka kolorekoak, meheak, estu, luzera desberdinekoak, batzuetan hankara urkilatuak eta itsatsi-dekurrenteak.

Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain, beherantz jarraitzen duten orriak.

Hanka: 4 eta 8 cm bitarteko garaierakoa eta 0,5 eta 1,8 cm bitarteko lodierakoa, ia zilindrikoa, oinarrira mehetua, hasieran pixka bat ildaskatua, gero leuna, betea, muindun-barrubetea, zurbil horixka, gris-arrexka oinarrirantz, estutzean arre-sepia kolorez tindatzen da.

Haragia: Zuria, arrosa-lila kolorera edo arrosa-karmin kolore bizira biratzen du ebakitzean, gero laranja kolorekoa, azkenean arre kolorekoa; usain ezezaguna, petrolioarena bezalakoa, zaporea hasieran gozoa gero akrera biratzen du.[2]

Etimologia: Lactarius terminoa "lac" "lactis", esnetik dator, esneari dagokio. Latexa jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean. Pterosporus epitetoa grekotik dator, hegoa, esan nahi duen "pteron" hitzetik. Hegodun esporengatik

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez da jangarria.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lactarius ruginosus delakoarekin nahas daiteke, honek kapela ilunagoa du, orriak zabalago, pixka bat gorri-azenario kolorera biratzen du haragiak eta potasarekin krema-hori kolorera erreakzionatzen du. Lactarius azonites espeziearekin ere bai honen oinarriko zelulen iletxoak laburragoak dira. Lactarius acris-ean haragia berehala gorritzen da. Lactarius fuliginosus-ean haragiak ez du potasarekin erreakzionatzen.[4]

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ekainetik azarora, barez ere irailean. Hostozabalen baso hezeetan, pagoen, arteen eta xarmen (Carpinus betulus) azpian.[5]

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Europa, Errusia, Sri Lanka, Tasmania, Japonia.[6]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 96 or. ISBN 84-282-0865-4..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 303 or. ISBN 84-282-0541-X (T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas,. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  5. (Gaztelaniaz) AVM Asociacion Vallisoletana de Micologia 1986.
  6. Lactarius pterosporus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]