Edukira joan

Sarcodon squamosus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Sarcodon squamosus
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaThelephorales
FamiliaBankeraceae
GeneroaSarcodon
Espeziea Sarcodon squamosus
Quél., 1886
BasionimoaHydnum squamosum
Mikologia
 
himenio tolestua
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Sarcodon squamosus Bankeraceae familiako onddo espezie bat da.[1] Oso gaztea denean kontsumi daiteke, haragia bigunagoa eta hain zaila ez duenean. Hala ere, denbora luzez egosi behar da mingotsa kentzeko. Eta bakarrik beste perretxiko batzuekin nahastuta hornigai gisa.

Sinonimoak: Hydnum squamosum, Hydnum imbricatum var. ß squamosum, Phaeodon squamosus.

Kapela: 5 eta 15 cm cm bitarteko diametrokoa, hasieran hemisferikoa, gero laua erdialdean zertxobait deprimitua; ertza soberakinekin, inkurbatua, muinduna eta lobulatua. Kapelaren azala lehorra, matea, ezkatatsua, ezkata haragitsu handi altxatuekin, zentrokideak eta erdialderantz sendo inbrikatuak, marroi kolorekoa, zahartzean beltzaxka.

Himenioa: Ezten luzeekin, trinkoak eta estu, dekurrenteak, hauskorrak, arre-grisaxka kolorekoak mutur ilunekin.

Hanka: Zilindrikoa, sendoa, gogorra, oinarrian mehetua, zurixka-marroixka kolorekoa isla morexkekin,

Haragia: Lodia, trinkoa, hauskorra, zuria. Usain desatseginekoa eta zapore mingotsekoa.[2]

Etimologia: Sarcodon terminoa grekotik dator eta arantza haragitsuekin esan nahi du. Squamosus epitetoa berriz latinetik dator, ezkatatsua, latza, esan nahi duen “squamosus” hitzetik. Kapelako ezkatengatik.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaztetan erdipurdiko jangarria, kontsumitzeko eztenak kendu eta egosi egin behar da mingotsa gal dezan.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarcodon imbricatus delakoaren azala ez da egoten hain pitzatua eta bere ezkatak txikiagoak dira.[4]

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean. Batez ere pinudietan.

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanada, Alaska, Ameriketako Estatu Batuak, Mexiko, Europa, Errusia, Kaukasia, Himalaiako eremua, Kazakhstan, Txina.[5]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 591 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  3. (Gaztelaniaz) Morales Pulido Juan, Carmona Perate José Julián. (1981). Sociedad Micologica Extremeña, Medalla de Extremadura 2019.
  4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  5. Sarcodon squamosus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]