Cortinarius odoratus

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cortinarius odoratus
Iraute egoera

Kaltebera  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaCortinariaceae
GeneroaCortinarius
Espeziea Cortinarius odoratus
M.M.Moser, 1967

Cortinarius odoratus Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Toxikoa ez bada ere, kalitate gastronomiko eskasa du.

Sinonimoak: Cortinarius orichalceus, Calonarius odoratus.

Deskribapena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kapela: 4 eta 7 cm bitarteko diametrokoa, ganbiletik laura, erdia pixka bat loditua, ertza apur bat biribildua. Kapelaren azala mamitsua, likatsua, berde-horixka kolorekoa, erdia ezkatatsua eta ilunagoa, fibrila horiekin.

Orriak: Eskotatuak, estu, zuzenak, marjinatuak (koska batek oinari lotuak), kapelaren kolorekoak, helduaroan marroira biratzen dute, koskadun ertza.

Hanka: 4 eta 7 cm bitarteko garaierakoa, horixka, erraboil marjinatuarekin. Gortina lodiarekin, gaztetan kolore argikoa, okre kolorea hartzen du esporak jaurtitzean.

Haragia: Lodia, berdexka kapelaren azalaren azpian eta hori-berdexka erraboilean. Azafrai-lorearen usaina du eta zehaztu ezinezko zaporea. Espora-jalkina okre kolorekoa.[2]

Etimologia: Cortinarius hitza, gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta.

Jangarritasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Interes gastronomikorik gabea.[3]

Nahasketa arriskua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Cortinarius ionochlorus delakoarekin nahas daiteke, honek orri moreak ditu. Cortinarius atrovirens espeziearekin ere bai, honek piperbeltzaren usaina du, berde ilun kolorekoa da eta mendiko izeietan hazten da.

Sasoia eta lekua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udazkenean. Hostozabalen basoetan (pagoa, haritza). Karbonatua duten lurzoruetan.

Banaketa eremua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Euskal Herria, Alpeak, Alemania, Suedia, Espainia, Frantzia, Suitza, Austria, Danimarka, Erresuma Batua.[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 210 or. ISBN 84-282-0865-4..
  3. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  4. Cortinarius odoratus: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]